De centrale doelstelling van het programma Meedoen is dat iedereen in Deventer meetelt en naar vermogen mee kan doen. We werken vanuit een breed palet van beleidsdomeinen aan projecten en programma’s die bijdragen aan het welzijn van inwoners en de sociale samenhang in wijken en buurten versterken. Het is van toenemend belang  de sociale samenhang in de gemeente te versterken, juist op het punt van welzijn en omzien naar elkaar. We richten ons daarbij, samen met onze partners, op het activeren van onze inwoners met adequate activiteiten en voorzieningen die voldoen aan de vraag vanuit de samenleving. Het doel is dat de inwoners meer regie krijgen over hun eigen leven en beter kunnen participeren in de samenleving. Zo kunnen we het hoofd bieden aan problemen als eenzaamheid, sociaal economische achterstanden en een toenemende zorgbehoefte. In 2024 is een uitvoeringsprogramma Meedoen tot stand gekomen waarbij de inspanningen op de verschillende beleidsdomeinen zijn gebundeld rondom 3 thema's die in 2025 en 2026 prioriteit zullen krijgen: Sociale basis versterken, inzet op positieve gezondheid, participatie en zelfredzaamheid bevorderen.

Sociale basis versterken

Deventer wil veranderingen realiseren op wijkniveau of buurtniveau, waarbij de specifieke behoeften van de inwoners centraal staan. Dit vanuit de gedachte dat de inwoners in een dorp als Schalkhaar andere wensen en behoeften hebben dan de bewoners van een typisch stadse wijk. Maatwerk per dorp, wijk of buurt is dus essentieel. We maken een omslag "van werken vanuit vaste structuren en vormen naar werken vanuit behoeften en acties van inwoners uit de buurt." Deze beweging richting maatwerk per wijk krijgt concreet gestalte langs vijf sporen die elkaar aanvullen.

• Basis op orde. Toewerken naar een passend basis voorzieningenniveau per dorp, wijk of buurt, met voldoende plekken voor ontmoeting, activering en ontwikkeling voor alle inwoners. In 2024 is een zogenaamde "baseline maatschappelijke voorziening" ontwikkeld. Met behulp van dit instrument wordt inzichtelijk hoeveel, waar en welke maatschappelijke voorzieningen inmiddels gerealiseerd zijn in Deventer en waar nog behoefte aan is, bijvoorbeeld ook in het kader van bevolkingsgroei, toename aantal woningen. In 2025 zullen we dit instrument- in samenwerking met de ruimtelijke programma's- gaan inzetten bij gebiedsontwikkeling.
• Goede voorzieningen in de buurt. Dit beleidskader richt zich op een betere aansluiting van de bestaande buurtvoorzieningen bij specifieke vraagstukken en behoeften in de wijk. Buurtvoorzieningen gaan, gestuurd door de behoeften van inwoners, aan de slag om hun maatschappelijke bijdrage te versterken, daarbij ondersteund door professionals. Uitgangspunt daarbij is dat alle buurtvoorzieningen (groot of klein) de basis op orde hebben.
• Toekomstbestendige wijken. Gericht op een optimaal samenspel tussen professionals, vrijwilligers en inwoners. Met het project Toekomstbestendige wijken blijven we per wijk bouwen aan versterking van de sociale basisinfrastructuur. Dit doen we door een optimale verbinding tot stand te brengen tussen professionals, vrijwilligers en inwoners. In 2024 is het project gestart in 4 wijken. In 2025 zullen daar (minimaal) 2 wijken aan worden toegevoegd.
• Mobiliteit voor inwoners met beperkingen. Juist voor inwoners met beperkingen is het van groot belang dat ze zich door de gemeente kunnen bewegen om mensen te ontmoeten, voorzieningen te bereiken en mee te doen in de samenleving. De gemeente ondersteunt inwoners die door beperkingen minder mobiel zijn op verschillende manieren. Bijvoorbeeld door aangepast vervoer aan te bieden, of door aangepaste hulpmiddelen in bruikleen te geven als scootmobiels en driewielfietsen. In 2025 brengen we gebiedsgericht de vervoersbehoeften van inwoners in beeld zodat we het aanbod daarop kunnen afstemmen (bijvoorbeeld door het toevoegen van mobiliteitshubs in gebieden waar dat van meerwaarde is).

Inzet op positieve gezondheid

Deventer wil de gezondheid van haar inwoners bevorderen en de gezondheidsverschillen verkleinen. Daarbij werken we vanuit de Deventer aanpak van ‘Ziekte en Zorg’ naar ‘Gezondheid en Gedrag’. Zo worden inwoners gestimuleerd om de regie te pakken op de eigen gezondheid. Waar mensen daartoe niet in staat zijn bieden we ondersteuning. Deze aanpak van de gemeente Deventer sluit aan op nieuwe ontwikkelingen in het overheidsbeleid, zoals het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorg Akkoord (IZA).  In 2025 werken we het regioplan IZA Midden-IJssel verder uit naar een concrete werkagenda waarbinnen de werkpakketten die opgenomen zijn in het Regioplan verder worden opgepakt en uitgevoerd. De komende vier jaar leggen we vanuit onze aanpak ‘Gezondheid en Gedrag’ de focus op wijkgericht werken samen met bewoners en maatschappelijke partners. De volgende sporen krijgen hierbij prioriteit:

• Ouderen en gezondheid. Hoe actiever en gezonder ouderen leven en hoe groter hun sociale netwerk, hoe langer ze de regie over hun eigen leven kunnen houden. We proberen actief om vereenzaming tegen te gaan en de gemeente ‘dementievriendelijker ’te maken. We geven veel aandacht aan valpreventie.
• Gezonde leefstijl. Ongeveer een vijfde van alle ziektegevallen komt voort uit on­gezond gedrag, overgewicht of een ongezonde omgeving. We stimuleren inwoners om zoveel mogelijk gezonde keuzes te maken, zoals stoppen met roken en meer bewegen.
• Sport. We voeren het beleidskader ‘Samen sporten maakt sterk 2021-2030’ uit waarbij we het georganiseerd sporten bij verenigingen versterken. Vanaf september 2023 zetten we vraaggericht sportparkmanagers en clubkadercoaches in bij sportverenigingen naast de verenigingsondersteuning die we al bieden. We werken toe naar de nieuwbouw van sporthallen Marke Zuid en Bathmen en de renovatie van sportcomplex De Scheg. In 2025 gaan we de toplaag van vier kunstgrasvelden vervangen die in 2023 zijn uitgesteld. Daarnaast voeren we sportstimuleringsprojecten uit volgens het GALA waar het lokaal sportakkoord en de regeling van combinatiefuncties onder vallen.   
• Verbetering van de mentale gezondheid. Veel inwoners kampen met zorgen, stress en depressieve gevoelens. Verschillende projecten richten zich op het verhogen van hun mentale weerbaarheid.
• Gezonde leefomgeving. Vanuit ons gezondheidsbeleid wordt de nieuwe omgevingswet aangegrepen om meer vorm en inhoud te geven aan de gezonde leefomgeving. In afstemming met de programma’s milieu en duurzaamheid, ruimtelijke ordening, leefomgeving en veiligheid werken we aan een Omgevingsprogramma gezonde leefomgeving.  

Concrete initiatieven die in het kader van gezondheid in 2025 zullen worden gestart, danwel voorgezet, zijn: De aanpak Kind naar Gezonder Gewicht, Gezonde Schoolaanpak, Deventer Onbezorgd Mobiel (valpreventie), Rookvrij Deventer.

Participatie en zelfredzaamheid bevorderen

 In dit thema komen diverse actielijnen van de gemeente Deventer samen, waaronder het nieuwe beleidskader Diversiteit en Inclusie, het actieplan gericht op mensen met psychische kwetsbaarheid (Beschermd wonen & Maatschappelijke opvang), het programma vluchtelingen en het Wmo beleidsplan 2025-2028 dat in 2025 zal worden afgerond.

• Voor de sociale samenhang in Deventer is het cruciaal dat alle inwoners zich thuis voelen in de gemeente, kunnen participeren in de samenleving en daaraan naar vermogen een bijdrage kunnen leveren.We kunnen niet accepteren dat individuen of groepen inwoners worden uitgesloten op basis van afkomst, gender, handicap, religie, seksuele geaardheid of psychische kwetsbaarheid en daardoor niet de bijdrage kunnen leveren die ze willen.We onderzoeken de mogelijkheden om actieve participatie en zelfredzaamheid van inwoners te stimuleren op een zodanige wijze dat de druk op professionele zorgverleners wordt beperkt. In het kader van de Wmo werken we aan vernieuwende sociale projecten, waarbij soms ook nieuwe technologie wordt ingezet.
• In het kader van inclusie en diversiteit willen we initiatieven zoals de Pride week continueren. Ook wordt in 2025 uitvoering gegeven aan het inclusiepact. In dat kader worden organisaties benaderd over hoe het thema diversiteit binnen de eigen organisatie onder de aandacht te brengen en daarin de samenwerking te zoeken met partnerorganisaties. Vanuit het inclusiepact zal het activiteitenaanbod richting bedrijven, scholen en sportverenigingen uitgebreid worden. De uiting van inclusie in de vorm van een kunstwerk wordt in 2025 gerealiseerd.
• Waar het gaat om het thema vluchtelingen blijft ook in 2025 de behoefte aan opvanglocaties groot. We zullen zowel lokaal als gezamenlijk met de andere gemeenten binnen de Veiligheidsregio IJsselland uitvoering geven aan de landelijk opgave(n) rondom vluchtelingen. Hierbij gaat het om (nood)opvang, inclusief toegang tot onderwijs, zorg, werk en inkomen voor Oekraïense vluchtelingen, huisvesting (wettelijke taakstelling) voor statushouders en noodopvang voor asielzoekers. Daarnaast zullen we opvang van AMV’ers met status voortzetten en zoeken we met het COA een locatie voor de opvang van AMV’ers zonder status. Als gemeente vinden we het belangrijk om op humane wijze vluchtelingen op te vangen en te huisvesten in Deventer. De wijze waarop we besluiten nemen over kwesties met een grote maatschappelijke impact, zoals bovengenoemde opvanglocaties, is vaak ad-hoc. We willen dit graag veranderen door krachten te gaan bundelen en veel meer gericht en in samenhang te werk te gaan. Een integrale Visie op Vluchtelingen Opvang & Huisvesting met een beschrijving van het beleidskader, in samenhang met betrokken beleidsdomeinen en organisatie van de uitvoering zal meer richting geven bij het nemen van belangrijke beslissingen. Dit beleidskader staat los van de feitelijke opvang die we reeds bieden. Het gaat niet direct het opvangprobleem oplossen, maar kan helpen bij toekomstige vraagstukken.

Beschermd Wonen/Maatschappelijke opvang, regionaal

Binnen het regionaal samenwerkingsverband beschermd wonen en maatschappelijke opvang werken de gemeenten Deventer, Lochem, Olst-Wijhe, Raalte en Zutphen samen onder aanvoering van de centrumgemeente Deventer. De inzet daarbij is gericht op die inwoners die niet (meer) op eigen kracht voldoende zelfredzaam zijn als gevolg van dakloosheid en/of psychische of psychosociale problematiek (al dan niet in combinatie met licht-verstandelijke beperkingen). De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) vormt hierbij het wettelijke kader. Met het geheel van deze activiteiten dragen wij bij aan het maatschappelijk herstel van de betreffende inwoners, maar ook aan de veiligheid en stabiliteit van de betreffende inwoners, de naaste sociale omgeving en de samenleving als geheel. Vanaf 2024 voeren wij via 5 actielijnen de geactualiseerde regiovisie beschermd wonen en maatschappelijke opvang 2024-2026 regio Midden-IJssel ‘Kracht in kwetsbaarheid’ uit. Zo wordt in 2025 verder ingezet op het voorkómen en tegengaan van dakloosheid (met specifieke aandacht voor jongvolwassenen). Daarnaast zal er aandacht zijn voor de beweging van beschermd wonen naar een beschermd thuis, wat mede moet bijdragen aan het terugdringen van de wachtlijst beschermd wonen. Hiermee wordt bijgedragen aan de continuïteit, kwaliteit én vernieuwing van beschermd wonen en maatschappelijke opvang. Met een voortvarende uitvoering van de regionale acties vanuit de dit voorjaar vastgestelde regiovisie 2024 t/m 2026 en het lokaal actieplan achten wij het terugdringen van de gemiddelde wachtduur voor beschermd wonen in de periode t/m eind 2026 ambitieus, maar nog steeds haalbaar. Gezien de in 2024 tot dusver oplopende wachtduur kent het bereiken van het doel binnen de betreffende periode wel enige onzekerheid

Inburgering

Wij hebben een grote opgave om een toenemend aantal nieuwkomers met een verblijfsstatus een goede start te geven in onze gemeente. Tegelijkertijd zijn er ook kansen, gezien de grote vraag naar werknemers bij Deventer bedrijven en organisaties. Statushouders vormen een nieuw arbeidspotentieel waarbij werk hun inburgering kan versnellen. Daarom is onze inzet niet alleen gericht op goed inburgeren en de Nederlandse taal leren. We gaan ook aan de slag om hen een goede kans op onze arbeidsmarkt te bieden. We koppelen nieuwkomers zo vroeg mogelijk aan opleiding en werk, in samenwerking met ons netwerk van organisaties en werkgevers.  
Sinds 1 januari 2022 voeren wij regie over de inburgering van nieuwe statushouders. In 2024 hebben wij de eerste twee jaar geëvalueerd en vertaald naar een aanpak voor 2025 en 2026 conform het beleidskader Inburgering.  
De inspanningen zijn erop gericht dat inburgeringsplichtigen:  

1. zich thuis voelen in Deventer, de inburgeraar wordt welkom geheten en weet zich gezien;  

2. zo snel mogelijk starten met een activiteit gericht op deelname aan de samenleving;  

3. zo snel mogelijk de Nederlandse taal leren op het voor hen hoogst haalbare niveau en volwaardig aan de Nederlandse samenleving gaan deelnemen, bij voorkeur door middel van betaald werk.  

Deventer wil een gemeente zijn waar iedereen zich thuis voelt, mee kan doen en zichzelf kan zijn. Een hoge ambitie op inburgering draagt hieraan bij. Omdat de inburgeraar zich sneller thuis voelt en mee kan doen, maar ook omdat we inzetten op ontmoeting met andere Deventenaren en elkaar kennen en begrip hebben voor elkaar.  
Door te investeren in inburgering, vooral in een vroege start, zetten we in op een goede toekomst voor nieuwkomers in Deventer. De gemeente investeert in een snelle start, welkom en ontvangst, ontmoeting en elkaar leren kennen, en maatwerk passend bij de talenten van de inburgeraar. En daarnaast in betere aansluiting op de leerroutes van de wet inburgering. Dit alles leidt tot snellere en duurzame (financiële) zelfredzaamheid van inburgeraars waardoor minder mensen langere tijd uitkeringsafhankelijk blijven. Wij verwachten dat dit tot een kostenbesparing leidt op de lange termijn. Bovendien kan de gemeente met betere inburgering het potentieel en talent dat naar onze stad komt nog meer ten goede laten komen van de Deventer gemeenschap. 

Daarnaast zijn wij verantwoordelijk voor het realiseren van de taakstelling huisvesting. De verwachting is dat de taakstelling voor de huisvesting en de instroom van deze inburgeraars voor 2024 hoger is dan het voorgaande jaar. Dat vraagt ook in 2025 extra inspanning van gemeente en woningcorporaties.