Inleiding
In deze paragraaf zijn zowel de beleidsuitgangspunten als de meerjarige investeringen zelf opgenomen.
In Deventer maken we onderscheid in de onderstaande investeringen:
- going concern investeringen
- uitbreidingsinvesteringen
- strategische investeringsagenda
- voorportaallijst
In de begroting wordt jaarlijks aan de raad voorgesteld welke projecten de status "groot project" krijgen. Een overzicht hiervan is opgenomen in deze paragraaf.
Beleidsuitgangspunten
Het beleid voor investeringen binnen de gemeente Deventer is gericht op evenwicht tussen ontwikkeling, beleid, programma en geld. Ieder investeringsinitiatief wordt consequent beoordeeld op deze vier elementen. Er kan onderscheid gemaakt worden in verschillende investeringsstromingen:
Investering | Dekking | |
1 | Leidraad grote projecten | Middelen zijn vrijgegeven |
2 | Going concern | Middelen zijn vrijgegeven |
3 | Uitbreidingsinvesteringen | Middelen zijn vrijgegeven |
4 | Strategische investeringsagenda | Geen volledige dekking beschikbaar in de reserve groei van de Stad, prioritering aangegeven |
5 | Voorportaal investeringen | Geen dekking, prioritering moet nog gemaakt worden |
Leidraad grote projecten
Deze projecten vallen onder de leidraad grote projecten. Het doel van deze leidraad is om heldere, elkaar bindende, afspraken tussen college, raad en ambtelijke organisatie vast te leggen over de positie van de raad bij de grote projecten. Het gaat over afspraken over de momenten waarop de raad in grote projecten wordt geïnformeerd of ter besluitvorming wordt in geschakeld, zodat zij haar kaderstellende en controlerende rol goed kan uitvoeren.
Going concern investeringen
De going concern investeringen vinden hun oorsprong in de reguliere bedrijfsvoering. Vanuit de behoefte of noodzaak om een bepaald product of dienst te blijven leveren, is het van belang dat een vervangingsinvestering wordt gepleegd. Going concern investeringen vinden hun oorsprong vanuit de bestaande dienstverlening. Uitgangspunt is dat deze worden gedekt vanuit de lopende begroting. Aan de going concern investeringen ligt een vervangingsschema ten grondslag. Voor het taakveld verkeer en vervoer is dat bijvoorbeeld het MJOP MIND en voor rioleringen is dat het GRP. Voor ICT is voor vervangingsinvesteringen een Roadmap opgesteld.
Uitbreidingsinvesteringen
Uitbreidingsinvesteringen komen voort uit nieuw beleid (producten en diensten) of uitbreiding van bestaand beleid. Daarnaast kunnen deze investeringen voortkomen vanuit een locatie ontwikkeling (grondexploitatie) of uit het raads- en collegeprogramma. Het kan ook gaan om vervangingsinvesteringen waarvoor onvoldoende dekking is binnen de lopende begroting. Voor deze investeringen zijn aanvullende middelen nodig (subsidies, heroverweging). Jaarlijks in de voorjaarsnota wordt een meerjarige investeringsplanning opgesteld. Met dit instrument wordt voor ieder investeringsinitiatief bepaald of er evenwicht is tussen ontwikkeling, beleid, programma en geld en wordt er een rangorde (prioritering) vastgesteld.
Tevens worden middelen in de meerjarenbegroting gereserveerd. Via een separaat raadsvoorstel worden deze middelen definitief vrijgegeven. Het is ook mogelijk dat een deel van de gereserveerde middelen via een kwartaalrapportage als een voorbereidingskrediet wordt vrijgegeven.
Strategische investeringsagenda
Deze agenda vertaalt de groei van de stad in de strategische investeringsopgaven die wij daarvoor uitvoeren in de fysieke leefomgeving. Het betreft een nieuw financieel instrument en vormt daarmee onderdeel van het gemeentelijk financiële beleid. Het gaat daarbij met name om gebiedsontwikkelingen / investeringen in de fysieke leefomgeving of om een onrendabele top bij woningbouwlocaties. De totale omvang van dergelijke investeringen is dermate groot dat het van belang is om ze periodiek en in samenhang te beschouwen.Via de agenda gaan we met de Raad in gesprek om te bespreken hoeveel middelen we moeten en willen sparen om de strategische opgaven de komende jaren uit te kunnen voeren
Voorportaal investeringen
Veel ambities, projecten en wensen zijn opgenomen in het bestuursakkoord en de begroting. Daarnaast zijn er verschillende opgaven, waarvoor op dit moment geen middelen beschikbaar zijn, omdat een andere prioritering is gemaakt.
Leidraad grote projecten
Het college van B en W doet jaarlijks bij de begroting een voorstel aan de raad welke projecten de status van grote projecten kunnen krijgen. De volgende projecten zijn als grote projecten aan te merken:
Projectnaam | Fase |
Bedrijvenpark A1 | Realisatiefase |
Podiumkunsten onder 1 dak | Verkenningsfase |
De Marke Zuid | Verkenningsfase |
Slim warmtenet | Realisatiefase |
Sportvoorziening Bathmen | Verkenningsfase |
Op basis van de reguliere begroting wordt hierna een tabel gepresenteerd met verschillende vervangingsinvesteringen volgens de geplande fasering.
(bedragen x €1.000) | |||||||
Projectomschrijving | Programma | Taakveld | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | Dekking |
ICT | Bedrijfsvoering | Overhead | 4.107 | 2.326 | 1.496 | 5.328 | Egalisatiereserve DOWR-i |
Facilitair | Bedrijfsvoering | Overhead | 41 | 33 | 33 | 33 | Facilitair |
Gemeentelijk rioleringsprogramma (GRP) | Leefomgeving | Riolering | 7.690 | p.m. | p.m. | p.m. | Rioolheffing |
Meerjarenonderhoudsprogramma (MJOP) | Leefomgeving | Verkeer en vervoer | 5.145 | p.m. | p.m. | p.m. | MJOP-MIND |
Totaal | 16.983 | 2.359 | 1.529 | 5.361 | |||
ICT
Op basis van de Roadmap ICT zijn de (vervangings)investeringen voor de komende jaren benoemd. Tijdige vervanging is strikt noodzakelijk vanuit het oogpunt van continuïteit en informatiebeveiliging.
Facilitair
Dit betreft investeringen die verband houden met de thuiswerkregeling als onderdeel van het Toekomst gericht werken
Gemeentelijk Rioleringsprogramma (GRP)
In het vastgestelde GRP 2022-2026 is een indicatieve investeringsparagraaf opgenomen. Deze is in de tabel hierboven vermeld voor de periode 2025-2028. Ten einde de daadwerkelijk investeringsbehoefte in meer detail in beeld te brengen wordt deze meegenomen in de programmering voor het MJOP-MIND. Een MJOP-MIND wordt in beginsel iedere 2 jaar door het college vastgesteld. Het investeringsvoorstel dat hieruit ontstaat wordt aan de raad voorgelegd in de eerstvolgende kwartaalrapportage.
MJOP-MIND 2024-2027
In het MJOP-MIND worden de investeringen die moeten worden gedaan in de openbare ruimte opgenomen. Centrale doelstelling van deze investeringen is om de kapitaalgoederen aan het einde van hun technische of functionele levensduur te vervangen alsmede om investeringen in het verbeteren van de verkeersveiligheid en de functionaliteit van de openbare ruimte. Het gaat om investering in wegen, fietspaden, groen, bruggen en andere civiele kunstwerken.
Het MJOP-MIND wordt in beginsel iedere 2 jaar door de raad vastgesteld. Op 17 juli 2024 heeft de raad het MJOP-MIND 2024-2027 vastgesteld (nota 2024-469). De eerste 2 jaren zijn de bedragen en de projecten taakstellend vastgezet; in dit geval voor de jaren 2024 en 2025. De laatste twee jaren, 2026 en 2027, zijn de bedragen en de projecten indicatief vastgesteld. Het investeringsvoorstel dat daaruit ontstaat voor de taakstellende jaren wordt in de eerstvolgende kwartaalrapportage aan de raad voorgelegd. .
De bedragen zoals opgenomen in bovenstaande tabel zijn de indicatieve getallen zoals voortgekomen uit het MJOP-MIND 2024-2027.
Bij het opstellen van de volgende versies van het MJOP-MIND wordt de daadwerkelijk investeringsbehoefte in beeld gebracht.
Op basis van de geprioriteerde investeringsplanning worden hieronder twee tabellen gepresenteerd met de verschillende investeringsprojecten in deze begrotingsperiode. We maken daarbij onderscheid in investeringen waarvoor de middelen zijn vrijgegeven en investeringen waarvoor de raad middelen heeft gereserveerd, maar waarvoor de middelen nog niet zijn vrijgegeven.
Uitbreidingsinvesteringen waarvoor middelen zijn vrijgegeven (bedragen x €1.000) | |||||
Projectomschrijving | Programma | Taakveld | Totaal | Raming 2025 | Dekking |
Nieuwbouw Marke Zuid VMBO school | Jeugd en onderwijs | Onderwijshuisvesting | 28.913 | 19.183 | Algemene middelen en reserve kapitaalslasten |
Buitenruimte Marke Zuid | Jeugd en onderwijs | Onderwijshuisvesting | 1.400 | 0 | Algemene middelen |
Nieuwbouw Marke Zuid Sporthal | Meedoen | Sportaccommodaties | 10.657 | 2.964 | Algemene middelen |
Nieuwbouw school Lettele (excl kunstgrasveld) | Jeugd en onderwijs | Onderwijshuisvesting | 2.544 | 1.781 | Algemene middelen |
Kunstgrasveld Lettele | Meedoen | Sportaccommodaties | 1.200 | 1.200 | Algemene middelen |
Kunstgrasvelden | Meedoen | Sportaccommodaties | 2.740 | 2.595 | Algemene middelen/reserve buitensport |
Sporthal Bathmen | Meedoen | Sportaccommodaties | 12.575 | 2.593 | Algemene middelen |
Slim Warmtenet | Milieu en duurzaamheid | Milieubeheer | 15.329 | 6.838 | Projectexploitatie |
Totaal | 75.358 | 37.154 | |||
Nieuwbouw Marke Zuid VMBO-school, buitenruimte Marke Zuid en nieuwbouw Marke Zuid sporthal
Het schoolgebouw de Marke Zuid en de Marke Noord van het Etty Hillesum Lyceum (VMBO) en de sporthal Keizerslanden zijn aan vervangende nieuwbouw toe. Voor de vervangende nieuwbouw van de school op de Marke Zuid is in totaal €28,9 miljoen in de begroting beschikbaar. In de de raming van de school is een bedrag van €1,6 miljoen opgenomen voor een duurzaam gebouw (BREEAM excellent en ENG). Van het krediet voor de nieuwbouw van de school is €3,4 miljoen bedoeld voor de uitbreiding met 1.200m2. Deze €3,4 miljoen wordt, zoals eerder besloten, gedekt uit de grondopbrengsten van de toekomstige ontwikkellocaties. Voor het gedeelte van de buitenruimte dat door de gemeente wordt aangelegd is een krediet van €1,4 miljoen beschikbaar.
Voor de vervanging van de sporthal is een krediet van €10,7 miljoen plus de bijdrage SPUK Stimulering Sport beschikbaar. In de 2e kwartaalrapportage 2024 is de aanpassing van de bijdrage vanuit de SPUK Stimulering Sport als gevolg van gewijzigde regelgeving verwerkt.
Nieuwbouw school Lettele (excl. kunstgrasveld)
Vanuit het onderwijshuisvestingsprogramma 2021 is een krediet beschikbaar gesteld voor vervangende nieuwbouw van de Sancta Maria school in Lettele. Na vaststelling van de locatie is gestart met de verdere uitwerking van de intentieovereenkomst tussen mijnplein, Kulturhus de Spil en gemeente Deventer. Daarnaast zijn diverse onderzoeken uitgevoerd en heeft er een participatietraject plaats gevonden met de direct betrokkenen, omwonenden en het dorp.
Voor realisering van de nieuwbouw van de school is een krediet van €2,5 miljoen vrijgegeven.
Kunstgrasveld Lettele
Om de nieuwbouw van de Sancta Maria school in Lettele te realiseren op een trainingsveld van VV Lettele is als voorwaarde gesteld dat VV Lettele wordt gecompenseerd met een kunstgrasveld. Na vaststelling van het raadsbesluit (2023-226) zijn ook de afspraken met betrekking tot het kunstgrasveld voor VV Lettele vastgelegd. Voor dit kunstgrasveld is €1,2 miljoen gereserveerd.
Kunstgrasvelden
In verband met veranderende normeringen voor competitiegebruik is ervoor gekozen de renovatie van 4 gemeentelijke kunstgras voetbalvelden uit te stellen naar 2025 en zijn de kunstgrasvelden voor de start van de competitie 2023-2024 gerevitaliseerd. Voor de renovatie op basis van de nieuwe uitgangspunten en kwaliteitseisen in 2025 is een bedrag van €2,6 miljoen gereserveerd.
Sporthal Bathmen
De sporthal De Uutvlog in Bathmen voldoet niet meer aan de accommodatie- eisen van de diverse sportbonden en het NOC-NSF. Hiervoor komt vervangende nieuwbouw. Op 21 december 2022 is het raadsvoorstel sportvoorziening in Bathmen in de gemeenteraad behandeld met een bijbehorende investeringsraming Deze investeringsraming leidde tot een structureel exploitatietekort op de vastgoedlasten van €175.000. De raad heeft via een amendement het college gevraagd om in de uitwerking van de verkenningsfase alternatieven aan de raad voor te leggen inclusief besparingsmogelijkheden. Bij de Voorjaarsnota 2023 zijn deze alternatieven voorgelegd en is besloten tot een taakstellende besparing van €1,6 miljoen. Hiermee is een krediet van €12,6 miljoen plus de bijdrage vanuit SPUK Stimulering Sport vrijgegeven. In de 2e kwartaalrapportage 2024 is de aanpassing van de bijdrage vanuit de SPUK Stimulering Sport als gevolg van gewijzigde regelgeving verwerkt.
Slim Warmtenet
In de raadsvergadering van 22 mei 2024 is het voorstel "Vervolg realisatie, kredietverlening en voorbereiding oprichten warmtebedrijf Slim Warmtenet Zandweerd" behandeld. De raad heeft op grond van de vastgestelde projectexploitatie een investeringskrediet beschikbaar gesteld voor de verdere realisatie van fase 1 van het SWZ van €15,3 miljoen
Uitbreidingsinvesteringen waarvoor middelen zijn gereserveerd maar nog niet vrijgegeven (bedragen x €1.000) | |||||
Projectomschrijving | Programma | Taakveld | Totaal | Raming 2025 | Dekking |
Herinrichting triple B-pleinen | Leefomgeving | Verkeer en Vervoer | 3.000 | 1.000 | Algemene middelen |
De Scheg ijsbaan | Meedoen | Sportaccommodaties | 4.000 | 4.000 | Algemene middelen |
Tijdelijke uitbreiding Kei13 | Jeugd en Onderwijs | Onderwijshuisvesting | 981 | 0 | Algemene middelen |
Vervangende nieuwbouw Kindcentrum Zwaluwenburg inclusief gymzalen | Jeugd en onderwijs | Onderwijshuisvesting | 8.136 | 0 | Algemene middelen |
Vervangende nieuwbouw VSO Deventer | Jeugd en onderwijs | Onderwijshuisvesting | 7.659 | 3.829 | Algemene middelen |
Vervangende nieuwbouw Colmschaterenk inclusief gymzaal | Jeugd en onderwijs | Onderwijshuisvesting | 7.518 | 2.506 | Algemene middelen |
Cultuur Huisvesting | Cultuur | Cultuur | 24.800 | 0 | Algemene middelen |
Verduurzaming Vastgoed | 6.000 | 1.000 | Algemene middelen | ||
Totaal | 62.094 | 12.335 | |||
Herinrichting Triple B-pleinen
In de begroting 2024-2027 is een bedrag van € 3 miljoen gereserveerd om voor elk van de triple B pleinen een passend plan te maken, alsmede een basis voor realisatie te leggen. Deze reservering gaat uit van een indicatief bedrag van € 1 miljoen per plein.
De Scheg ijsbaan
De Scheg, een belangrijke voorziening in de stad, is 30 jaar oud en dringend toe aan groot onderhoud en verduurzaming. Vooruitlopend op de toekomstvisie is voor de renovatie van de ijsbaan bij de Voorjaarsnota 2023 een bedrag van €4 miljoen gereserveerd. In het voorjaar 2024 is door de raad de toekomstvisie vastgesteld. (zie de voorportaallijst).
Tijdelijke UItbreiding Kei13
Voor tijdelijke uitbreiding van Kei13 is een bedrag van €981.000 gereserveerd.
Vervangende nieuwbouw Kindcentrum Zwaluwenburg inclusief gymzalen
Het Zwaluwenburg is sterk verouderd (ruim 40 jaar oud) en twee van de schoolgebouwen staan leeg. Er wordt op dit moment gewerkt aan een huisvestingsvisie voor het gehele gebouw. Voor het realiseren van nieuwbouw voor de school Kindrijk en twee gymzalen is in totaal een bedrag van €8,1 miljoen gereserveerd.
Vervangende nieuwbouw school VSO Deventer
De locatie Driehoek Snippeling is aangewezen als nieuwbouwlocatie voor VSO Deventer. Na sanering van de japanse duizendknoop en het bouwrijp maken van de grond kan naar verwachting in 2025 gestart worden met de bouw. Voor het realiseren van een schoolgebouw voor VSO Deventer is een bedrag gereserveerd van €7,7miljoen.
Vervangende nieuwbouw Colmschaterenk en gymlokaal
Dit verouderde schoolgebouw is nog slechts gedeeltelijk in gebruik. Met vervangende nieuwbouw voor de nog noodzakelijke m2’s kan de leegstand worden teruggebracht. Hiervoor is een bedrag van €7,5 miljoen gereserveerd.
Cultuur huisvesting
Met het raadsbesluit van december 2023 (2023-903) is opdracht gegeven de verkenningsfase van Podiumkunsten onder één dak te starten met als projectdoel een toekomstbestendige huisvesting en exploitatiemogelijkheden van de gesubsidieerde podiumkunsten in de gemeente Deventer, die meerwaarde creëert voor een divers publiek en voor het culturele veld, passend binnen de kaders van Cultuur, Vastgoed, Omgeving en Financiën, zoals uiteengezet in het initiatiefdocument. Deze verkenningsfase moet nog starten. Daarmee zijn de separate grote projecten voor realisatie van De Nieuwe Keizer en Burgerhaven beëindigd. Voor de realisatie van een mogelijke investering is een reservering gemaakt van in totaal €24,8 miljoen.
Verduurzaming Vastgoed
De ambities uit het bestuursakkoord en de kadernota vastgoed zijn uitgewerkt in de portefeuillestrategie verduurzaming, welke de raad in 2023 heeft vastgesteld. Hierin is vastgelegd dat de gemeente een voorbeeldfunctie heeft bij de verduurzaming van vastgoed en ons conformeren aan de klimaatwetdoelstellingen om in 2030 55% CO2-reductie gerealiseerd te hebben met ons vastgoed en in 2050 een nagenoeg energie neutrale vastgoedportefeuille te hebben. Nieuw te bouwen gebouwen zullen maximaal energiezuinig gerealiseerd worden zodat deze voldoen aan ENG (Energie Neutraal Gebouw). Gebouwen die worden gerenoveerd worden gelijktijdig zo energiezuinig mogelijk gemaakt, bij voorkeur op ENG. De klimaatwetdoelstellingen zijn gericht op energiebesparingen en CO2-reductie. Maar verduurzaming is meer. Zo gaat het ook over te nemen maatregelen met betrekking tot klimaatadaptatie, natuurinclusiviteit en circulariteit. De portefeuillestrategie geeft ook aan hoe wij hiermee omgaan. Voor de verduurzaming vastgoed zijn nog niet alle benodigde middelen opgenomen in de begroting, de middelen die wij nog moeten reserveren zijn genoemd op de voorportaallijst. In 2025 gaan wij voor de geprioriteerde gebouwen een haalbaarheidsonderzoek doen naar te nemen verduurzamingsmaatregelen. Dit wordt ter besluitvorming aan de raad voorgelegd, zodat de gereserveerde middelen vrijgegeven kunnen worden.
Meer informatie
Inleiding
Inleiding
Op 22 mei heeft de raad besloten de strategische investeringsagenda te hanteren als financieel instrument. Bij de voorjaarsnota heeft de raad een amendement aangenomen om de uitwerking, prioritering en spelregels nader met elkaar af te spreken. Na vaststelling van de begroting 2025 vindt dit gesprek plaats. Dit betekent dat bij de begroting onderstaande ter kennisgeving wordt aangeboden aan de raad en dat de vaststelling plaats vindt na het bespreken van de spelregels en dat de vaststelling plaatsvindt naar verwachting bij de voorjaarsnota 2025. Bij een deugdelijke financiële huishouding hoort een goede balans tussen de langjarige opgaven in de fysieke leefomgeving enerzijds, en een langdurige consistent financieel beleid ten aanzien van schuldpositie anderzijds. De agenda biedt inhoudelijk en financieel inzicht in de investeringsprojecten vanaf initiatief / ambitie tot realisatie. De strategische investeringsagenda heeft een tijdhorizon van 0-20 jaar. Voor de uitvoering van de agenda zijn er financiële middelen nodig. Dit kunnen incidentele middelen zijn om aan de voorkant de lasten te dekken, maar vraagt ook om structurele middelen om kapitaallasten te dekken.
Groei van Deventer
Een strategische investeringsagenda biedt inhoudelijk en financieel inzicht in de investeringsprojecten, vanaf initiatief/ ambitie tot realisatie, hiermee beoordelen we of de gemeente voldoende financiële mogelijkheden heeft om uitvoering te geven aan de strategische opgaven. Deze opgaven zijn gekoppeld aan de groei van de stad en dorpen. Deventer groeit de komende jaren met 600 woningen per jaar. Dat heeft gevolgen voor de leefomgeving en vraagt om grote investeringen. Belangrijke visies daarbij zijn de visie Deventer 2040, de omgevingsvisie inclusief de gebiedsprogramma’s (o.a. Centrumschil en Keizerslanden) en kerninstrumenten. Het gaat om fysieke investeringen die leiden tot uitbreiding van onze materiële vaste activa. Via de strategische Investeringsagenda brengen we inzicht en overzicht aan in de toekomstige investeringsvraag en beoordelen we of de gemeente voldoende financiële mogelijkheden heeft om uitvoering te kunnen geven aan de strategische opgaven. Via de agenda gaan we met de Raad in gesprek om te bespreken hoeveel middelen we moeten en willen sparen om de strategische opgaven de komende jaren uit te kunnen voeren. Daarbij blijven we de balans zoeken tussen de lopende begrotingszaken en de toekomstige investeringen.
Waarom een strategische investeringsagenda?
Bij een deugdelijke financiële huishouding hoort een goede balans tussen de langjarige opgaven in de fysieke leefomgeving enerzijds, en een langdurig consistent financieel beleid ten aanzien van schuldpositie anderzijds.
De veelheid en de omvang van de projecten in combinatie met de financiële onzekerheid en de uitvoeringskracht van de organisatie vragen om een langjarige en brede afweging. De noodzaak wordt groter nu het Rijk gemeenten onvoldoende middelen geeft om taken naar behoren uit te voeren en nog steeds voornemens is om de korting op het gemeentefonds vanaf 2026 te laten staan. Dit vraagt om slimme combinaties, extern geld, prioritering en uiteindelijk keuzes maken.
Daarom is het nodig om niet alleen de opgaven te vertalen in de benodigde financiële middelen, maar ook om te weten waar in de toekomst belangrijke bestuurlijke keuze momenten liggen en waar investeringsbeslissingen moeten worden genomen. De investeringsagenda heeft daarmee een lange termijn focus en dient als input voor investeringsplanningen en meerjarenramingen.
De Strategische Investeringsagenda is een nieuw financieel instrument en heeft naast het zijn van een sturingsinstrument als doel te sparen voor toekomstige investeringen, hierdoor ontstaat er meer financiële continuïteit en stabiliteit om uitvoering te geven aan de langjarige investeringsopgaven. Tevens komt de gemeente daarmee ook beter in positie als andere partijen in de stad willen investeren. Door te beschikken over budgetruimte kunnen we slagvaardiger inspelen op de dekkingsmogelijkheden van provincie, Rijk of Europese Fondsen.
Het hebben van een Investeringsbudget biedt kansen om een rijksbijdrage te verkrijgen in ontwikkelingen die we zelf ook willen, maar betekent ook dat de gemeente zelf in de ontwikkeling moeten bijdragen. Daarvoor kunnen we de budgetruimte gebruiken van de Strategische investeringsagenda.
Kader
De Strategische investeringsagenda biedt inhoudelijk en financieel inzicht in de investeringsprojecten, vanaf initiatief/ ambitie tot realisatie. De strategische investeringsagenda heeft een tijdhorizon van 0 – 20 jaar.
Voor de uitvoering van de strategische investeringsagenda zijn er financiële middelen nodig. Dit kunnen incidentele middelen zijn om aan de voorkant de lasten te dekken, maar vraagt ook om structurele middelen om kapitaallasten te dekken.
- Voor de Strategische Investeringsagenda gelden de volgende voorwaarden:
- De investering moet gekoppeld zijn aan benodigde nieuwe voorzieningen die voortkomen uit de groei van Deventer. Denk hierbij aan de omgevingsvisie (huidig of toekomstig) of aan de visie Deventer 2040, het Integraal Huisvestingsplan Plan (onderwijs);
- Het moet gaan om fysieke investeringen, leidend tot uitbreiding van onze materiële activa[1][1];
- Met een minimale omvang van €1 miljoen;
- Ook voor projecten met co-financiering vanuit gemeente (niet strikt noodzakelijk)
- Onrendabele top grondexploitaties[2][2]
- Wat valt er niet onder:
- Grondexploitaties vallen erbuiten, tenzij sprake van een onrendabele top
- Bedrijfsvoeringsonderdelen (ICT)
- Vervangingsinvesteringen
- Nieuwe beleidswensen, anders dan onder 1-4 genoemd
- Groot onderhoud (in de openbare ruimte of aan gemeentelijk vastgoed)
- Volume- en prijsgroei gekoppeld aan de sociale en maatschappelijke opgaven, denk aan kosten jeugdzorg ,kosten voor (hulpmiddelen) Wmo.
Aanpak en uitvoering
Het voornemen is om de strategische investeringsagenda verder te verbeteren en jaarlijks te herijken gekoppeld aan de begrotingscyclus (bij de voorjaarsnota / perspectiefnota en begroting ). Op basis van deze inzichten kan dan worden beoordeeld of de investeringsruimte moet worden aangevuld om uitvoering te kunnen geven aan de strategische opgaven.
De investeringsprojecten vinden pas doorgang nadat de raad hierover heeft besloten op basis van afzonderlijke raadsvoorstellen.
De Strategische Investeringsagenda is daarmee een dynamisch instrument. Er wordt jaarlijks bij de perspectiefnota en / of begroting inzichtelijk gemaakt :
- Welke projecten op de Investeringsagenda (blijven) staan
- Welke projecten kunnen worden toegevoegd omdat ze voldoen aan het kader
- Welke projecten worden afgevoerd omdat ze in het afgelopen jaar in uitvoering zijn genomen en waarvoor krediet is aangevraagd en beschikbaar gesteld bij de raad.
- Of er voldoende financiële dekking is voor alle projecten of dat er geprioriteerd moet worden
Bij deze jaarlijkse actualisatie beslist de raad vervolgens over de projecten die op de strategische Investeringsagenda staan en de eventuele prioritering van de projecten als de uitvraag het beschikbare budget overstijgt.
[1] Onder materiële vaste activa worden de bezittingen van een bedrijf verstaan waarvan het daarvoor benodigde vermogen voor een periode langer dan een jaar is vastgelegd. voorbeelden van materiële vaste activa zijn: grond, woningen, huisvesting onderwijs, weg- en waterbouwkundige werken, vervoermiddelen, machines, installaties en apparatuur.
[2] Wanneer de investeringen (bijv. in woningbouwlocaties) groter zijn dan de potentiële opbrengsten door verkoop van grond of kostenverhaal bij private partijen ontstaat er een onrendabele top.
[1] Onder materiële vaste activa worden de bezittingen van een bedrijf verstaan waarvan het daarvoor benodigde vermogen voor een periode langer dan een jaar is vastgelegd. voorbeelden van materiële vaste activa zijn: grond, woningen, huisvesting onderwijs, weg- en waterbouwkundige werken, vervoermiddelen, machines, installaties en apparatuur.
[2] Wanneer de publieke investeringen die nodig zijn groter zijn dan de potentiele opbrengsten door verkoop van grond of kostenverhaal bij private partijen ontstaat er een onrendabele top.
SIA Categorie A, B en C
De investeringen op de SIA zijn onderverdeeld in 3 categorieën:
- Categorie A Investeringen: termijn 0-3 jaar
- Categorie B Investeringen: termijn 3-10 jaar
- Categorie C Overig: lange termijn > 10 jaar, pm posten
De dekking wordt gegeven door bijdragen (van derden), de reserve Versnellingsgelden en de nieuwe reserve SIA / groei van de stad. Vervolgens wordt duidelijk waar nog middelen t/m 2028 benodigd zijn.
(bedragen x €1.000) | |||||
Categorie A Investeringen | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | Benodigd |
1. Centrumschil (versnellingsgelden) | 29.082 | -14.541 | -14.541 | 0 | 0 |
2. Keizerslanden (versnellingsgelden) | 27.764 | -13.882 | -13.882 | 0 | 0 |
3. Onrendabele top Wechelerhoek | ntb | ntb | |||
4. CS Herontwikkeling industriele gebieden - haveneiland | ntb | ntb | |||
5. Stad aan de IJssel: IJsselfront Noord | 3.000 | 3.000 | |||
Totaal Investeringen Categorie A | 59.846 | -28.423 | -28.423 | 0 | 3.000 |
(bedragen x €1.000) | |||||
Categorie B Investeringen | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA |
|
1. Poort van Deventer | 12.090 | -200 | 11.890 | ||
2. CS: Agenda binnenstad | 13.000 | -1.000 | 12.000 | ||
3. CS: Woningbouw onrendabele top | ntb | ntb | |||
4. CS: Versterken groen/blauwe schil Senzora Sluiskwartier | 2.000 | 2.000 | |||
5. CS: Spoorzone Deventer | ntb | ntb | |||
6. Onderzoek toekomstig bedrijventerrein | ntb | ntb | |||
Totaal Investeringen Categorie B | 27.090 | -1.200 | 0 | 0 | 25.890 |
(bedragen x €1.000) | |||||
Categorie C Overig | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | Benodig |
1. Programma Fiets | 56.000 | 0 | 56.000 | ||
2. (Nieuwe) Onderwijshuisvesting | 21.928 | 21.928 | |||
3. 3e IJsselbrug | 300.000 | 300.000 | |||
4. Vergroten capaciteit sluiscomplex | 73.000 | 73.000 | |||
Totaal Investeringen Categorie C | 450.928 | 0 | 0 | 0 | 450.928 |
Toelichting SIA Categorie A
A1. Centrumschil versnellingsgelden | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | t/m 2028 |
Realisatie mobilitietshub de Kien | 5.370 | -2.685 | -2.685 | 0 | 0 |
Realisatie 2 bruggen over de singel | 3.338 | -1.669 | -1.669 | 0 | 0 |
Gebouwde fietsvoorziening binnenstad | 2.150 | -1.075 | -1.075 | 0 | 0 |
Reconstructie Handelskade | 4.300 | -2.150 | -2.150 | 0 | 0 |
Reconstructie Brinkgreverweg | 160 | -80 | -80 | 0 | 0 |
Maatregelen speedpadelac | 214 | -107 | -107 | 0 | 0 |
Versterken fiets- en voetgangerstunnel Verzetslaan | 4.580 | -2.290 | -2.290 | 0 | 0 |
Mobiliteitshub Roto | 1.764 | -882 | -882 | 0 | 0 |
Voetgangerstunnel Voorstad onder spoor | 7.202 | -3.601 | -3.601 | 0 | 0 |
Totaal | 29.078 | -14.539 | -14.539 | 0 | 0 |
A1.Gebiedsprogramma Centrumschil
Op basis bestaande beleidskaders is het gebiedsprogramma Centrumschil opgesteld. De centrale ambitie is om Deventer in 2030 de meest aantrekkelijke woonstad in Nederland voor creatieve stedelingen te laten zijn. Het opwaarderen en versterken van het gemengde woonmilieu in en rondom de binnenstad biedt Deventer kansen om zich landelijk te profileren. Deventer heeft hier goud in handen door een relatief grote omvang van te transformeren gebieden. Deze gebieden zijn vaak oude industriële complexen of de ‘oude’ werklocaties van maatschappelijke voorzieningen. Deze locaties bieden de kans om nieuwe (gemengd) stedelijke milieus te creëren met een mix van wonen, werken en voorzieningen, waarbij het accent per gebied kan verschillen. Deze locaties zijn relatief dichtbij het centrum en het station en zijn hierbij in trek door hun veelheid aan stedelijke voorzieningen en goede fietsroutes naar centrum en buitengebied. Voor de benodigde 1650 woningen (waarvan 50% betaalbaar) voor 2030 zijn investeringen in collectieve hoogwaardige openbare ruimte en alternatieve parkeervoorzieningen (collectief, gestapeld) noodzakelijk. Tevens kennen de woningbouwplannen (eigen grondexploitaties en/of particuliere initiatieven veelal een onrendabele top als gevolg van het mengen van functies en toevoegen van voorzieningen.
Het bijgestelde gebiedsprogramma omvat een uitvoeringsprogramma van bijna €65 miljoen. Hierin zijn projecten opgenomen die ondertussen in uitvoering zijn en worden bekostigd vanuit de gehonoreerde subsidieaanvraag voor de woningbouwimpuls (WBI tranche 1). Een groot deel van de benodigde infrastructurele maatregelen wordt bekostigd uit de WokT middelen van het Rijk (‘Versnellingsgelden’) en de gemeentelijke co-financiering (totaal circa €30 miljoen openbare ruimte).
De volgende investeringsblokken resteren:
- Agenda Binnenstad;
- Herontwikkeling industriële gebieden - Haveneiland;
- Spoorzone Deventer
- Versterken groen/blauwe Schil (Senzora/Sluiskwartier)
Gebiedsontwikkeling Centrumschil
Binnen de gebiedsontwikkelingen van de Centrumschil zijn meerdere investeringen nodig om te komen tot een volwaardige ontwikkeling. Aanvullende investeringen zijn daarom benodigd vanuit de gemeente voor ontsluiting en ontwikkeling van het stationsgebied alsmede de inrichting van de openbare ruimte tussen het plangebied van Senzora en Sluiskwartier. Deze investeringen kunnen niet worden gedekt vanuit lopende grondexploitaties, versnellingsgelden, dan wel verhaald worden op derden. De investeringen worden voor 2026 ingeschat op circa €2,1 miljoen. De transformatieplannen in de binnenstad gericht op het versterken van de woonfunctie op prominente plekken zoals de KPN locatie, Scapinolocatie, Broederenplein zullen naar verwachting in de toekomst ook aanvullende middelen vragen om de gewenste kwaliteit van de gebouwen en de omliggende openbare ruimte te transformeren. Naar verwachting is hier een reservering van €1 miljoen noodzakelijk.
Raamwerk openbare ruimte
Om er voor te zorgen dat er bij de realisatie van de diverse (woning)bouwopgaven en infrastructurele opgaven straks een samenhangende, prettige, duurzame en gezonde openbare ruimte ontstaat, is het noodzakelijk dat voor het gehele gebied goed wordt bekeken met welke visie we de omliggende openbare ruimte/fysieke leefomgeving straks gaan (her)inrichten. In het raamwerk worden al deze verbanden tussen, bebouwd en onbebouwd gelegd en bouwen we gezamenlijk aan een gebiedsontwikkeling die aansluit op de bestuurlijke ambities van de gemeente Deventer. Een openbare ruimte inclusief boven- en ondergrondse infrastructuur, parkeeropgaven, groeninrichting, waterhuishouding, openbare verlichting, klimaat, duurzaamheid en sociale en recreatieve ontmoeting en beleving.
(bedragen x €1.000) | |||||
A2. Keizerslanden versnellingsgelden | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | t/m 2028 |
Capaciteitsverruiming van Oldenielstraat | 17.778 | -8.889 | -8.889 | ||
Fiets- en voetgangerstunnel bij WC Keizerslanden onder N337 | 9.352 | -4.676 | -4.676 | ||
Reconstructie fietspad Laan van Borgele | 634 | -317 | -317 | ||
Totaal | 27.764 | -13.882 | -13.882 | 0 | 0 |
Gebiedsontwikkeling Keizerslanden
Keizerslanden is een grote en belangrijke woonwijk in de na-oorlogse wijken van Deventer. Op diverse deellocaties kunnen de komende jaren woningen gebouwd worden of geherstructureerd worden. Naast het investeren in woningbouw vraagt dit ook om investeringen in de kwaliteit van de leefomgeving, voorzieningen, herstructurering / transformatie van bestaande buurten. Hier is een gebiedsprogramma voor opgesteld.
Raamwerk openbare ruimte
Om het gebied Keizerslanden een goede impuls te geven is een raamwerk voor de gehele openbare ruimte nodig. In dit raamwerk komen alle onderdelen van die openbare ruimte bij elkaar; zoals boven- en ondergrondse infrastructuur, parkeeropgaven, groeninrichting (recreatie en ecologie), klimaat en biodiversiteit waterhuishouding, hittestress, duurzaamheid, gezondheid, sociale en recreatieve ontmoeting en beleving. De relatie tussen; bebouwd en onbebouwd, wonen, bedrijven, maatschappelijke functies en de hoofdwegenstructuur, dient hierin duidelijk gelegd te zijn. Dit raamwerk geeft richting aan de inrichting van de openbare ruimte voor de diverse geplande (woning)bouwprojecten in het gehele gebied en tevens geeft deze aan waar nog opgaven voor de nabije toekomst liggen.
(bedragen x €1.000) | |||||
A3. Onrendabele top groei Deventer uitleglocaties | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | t/m 2028 |
Onrendabele top woningbouw Wechelerhoek | ntb | ||||
Zandweteringspark Wechelerhoek | |||||
Bereikbaarheidsmaatregelen Wechelerhoek | |||||
Onrendabele top woningbouw | |||||
Wonen, werken en verjongen
Vanuit het traject wonen, werken en verjongen wordt het scenario 'Versterken arbeidsmarkt en verjongen' uitgewerkt. Niet alle woningontwikkelingen zijn rendabel. Om onze ambities waar te maken en ook voldoende woningen betaalbaar te hebben voor jongeren en sociale doelgroepen, zullen we bereid moeten zijn bij te dragen in onrendabele toppen van ontwikkelingen. Tevens zien we in de Centrumschil ook een toenemende behoefte aan maatschappelijke voorzieningen ontstaan, naast voldoende ruimte voor wonen en werken. De omvang van de benodigde investeringen wordt op een later moment bepaald. De raad heeft op twee gebieden een voorkeursrecht gevestigd. Het voorkeursrecht geeft de gemeente het recht om als eerste een stuk grond te kopen als de eigenaar van plan is om te verkopen. Dit zijn de gebieden Haveneiland en Wechelerhoek.
Wechelerhoek
Vorig jaar heeft er een brede verkenning plaatsgevonden naar de kansrijkheid van de ontwikkeling van Wechelerhoek. Uit de financiële verkenning is naar voren gekomen dat voor een ontwikkeling van de Wechelerhoek investeringen vanuit de gemeente nodig zijn om de onrendabele top van de woningbouwontwikkeling af te kunnen dekken. Voor een aanzienlijk deel is de onrendabele top het gevolg van de ambitie om 70% van de woningen in het betaalbare segment te realiseren.
(bedragen x €1.000) | |||||
A4. CS Herontwikkeling industriele gebieden - haveneiland | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | t/m 2028 |
Onrendabele top woningbouw Haveneiland | ntb | ||||
Herontwikkeling industriële gebieden - Haveneiland
Deventer biedt kansen voor een uniek vestigingsklimaat, met de ligging aan de IJssel en de nabijheid van de binnenstad als aantrekkelijke en inspirerende werkomgeving. Het Havenkwartier en het Rotokwartier vormen de schakel tussen de binnenstad en groot Bergweide, hier bieden we ruimte voor meer stedelijkheid en een brede mix van functies. De woningbouw in het Havenkwartier is onrendabel en wordt gesteund met middelen vanuit het Rijk (1e tranche woningbouwimpuls). Bij de herijking Groot Bergweide is voorgesteld het haveneiland te ontwikkelen in co-creatie met ondernemers. Toch zal de ontwikkeling van het Haveneiland een onrendabele top kennen. Ongeacht de uitkomst van verdere samenwerking, zijn om de ontwikkeling van het gebied Haveneiland te versnellen investeringen nodig.
Begin januari is, op verzoek van B&W, versneld naar de mogelijke uitwerking van het Haveneiland gekeken door het Gebiedsteam Centrumschil. Daaropvolgend is door het college het voorkeursrecht gevestigd op de diverse locaties binnen het Haveneiland. Op basis van de eerste uitgangspunten en aannames heeft een verkenning plaatsgevonden naar het financieel resultaat en de benodigde investering van deze gebiedsontwikkeling. Uit deze verkenning is naar voren gekomen dat voor een ontwikkeling van het Haveneiland extra middelen vanuit de gemeente nodig zijn om de onrendabele top van de woningbouwontwikkeling/openbare ruimte af te kunnen dekken.
Onrendabele top A3 Wechelerhoek en A4 Haveneiland
Op basis van de verkenning van voorlopig programma's en het grondgebruik zijn middelen benodigd voor beide projecten. Uiteraard gaat deze prognose in dit stadium uit van kengetallen en aannames ten aanzien van de potentiële verwervingen. Voor beide projecten samen is een eerste grove inschatting dat er €10 miljoen benodigd is voor de onrendabele toppen.
De plannen moeten nog nader vormgegeven worden, kosten en opbrengsten kunnen in een later stadium gedetailleerd uitgewerkt worden en ook toekomstige conjuncturele schommelingen zijn van invloed op het resultaat.
(bedragen x €1.000) | |||||
A5. CS Stad aan de IJssel: IJsselfront Noord | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | t/m 2028 |
Stad aan de IJssel: IJsselfront Noord | 3.000 | 3.000 | |||
IJsselfront Noord
De komende jaren is de infrastructuur binnen het IJsselfront, onder te verdelen in Noord (Rembrandtkade en omgeving), Centrum (Welle-Kapjewelle) en Zuid (Zutphenseweg en omgeving), toe aan een opwaardering. Met enige regelmaat worden hier vragen over gesteld door bewoners, raadsleden, de fietsersbond en ander stakeholders in onze stad met betrekking tot de inrichting en het beheer/onderhoud van dit gebied.
Op 10 juli 2024 heeft de raad een motie aangenomen om IJsselfront Noord de hoogste prioriteit te geve en hiervoor €3 miljoen te gaan reserveren.
Toelichting SIA Categorie B
(bedragen x €1.000) | |||||
B1. Poort van Deventer | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | t/m 2028 |
Infrastructurele maatregelen | |||||
Aanleg verbindende infrastructuur tussen Teugseweg en | 3.700 | -200 | 3.500 | ||
Terugbrengen van de Zutphenseweg ten noorden van de Hanzeweg tot 2 x 1 rijstrook | 1.500 | 1.500 | |||
Versterken fietsnetwerk / aanleggen fietspad over de dijk | 450 | 450 | |||
'Slimme Knip' Zweedsestraat | 300 | 300 | |||
Verplaatsen tankstation en gebied stadsentree | 640 | 640 | |||
Aanleg voet- en fietsverbinding over het water | - | ||||
Aanleg extra rijstrook Deventer richting A1 (deels uitgevoerd, overig niet noodzakelijk) | - | ||||
Totaal infrastructurele maatregelen | 6.590 | -200 | 0 | 0 | 6.390 |
Hoogwaardig openbaar vervoer | |||||
Transferium | 2.500 | 2.500 | |||
Hoogwaardig openbaar vervoer verbinding | 3.000 | 3.000 | |||
Busbanen | |||||
Totaal infrastructurele maatregelen | 5.500 | 0 | 0 | 0 | 5.500 |
Totaal | 12.090 | -200 | 0 | 0 | 11.890 |
B1. Poort van Deventer
Innovatie en toekomstbestendigheid zijn belangrijke onderdelen van het ondernemerschap dat we overal in het werklandschap tegenkomen. Langs het eerste deel van het Hanzetracé (komende vanaf de A1) bevinden zich onze bedrijventerreinen. Het totale gebied omvat één van de grootste aaneengesloten bedrijventerreinen in Oost-Nederland. Hier is een mix van grootschalige en diverse functies aanwezig.
Infrastructuur rondom Poort van Deventer
De Poort van Deventer vormt dé toegangspoort naar Deventer. Het gebied biedt ruimte aan economische activiteit, maar kent ook een sterke landschappelijke kwaliteiten. De gemeente wil de economische kwaliteit in het gebied een impuls geven en tegelijkertijd de ruimtelijke kwaliteiten van het gebied toegankelijk maken. Zowel voor autoverkeer, maar misschien meer nog wel voor langzaam verkeer.
In dit voor Deventer belangrijke gebied als stadsentree en werkgebied zijn veel ontwikkelingen die elkaar kunnen versterken. Langs het eerste deel van het Hanzetracé (komende vanaf de A1) bevinden zich onze bedrijventerreinen, en de ontwikkelingen van S/Park, de gasfabriek en de Akzo samen met het Hartenaasje zijn verbonden met de “Centrumschil” via de Zutphenseweg/Mr de Boerlaan en de Handelskade. Behalve een visie op dit gebied vanuit economisch perspectief is ook de ruimtelijke kwaliteit en samenhang van dit gebied van belang voor de uitstraling van Deventer omdat deze verkeersroute onderdeel is van de entree van de stad uit het zuiden. De kwaliteit ervan doet ertoe en moet in samenhang bekeken worden. Vanzelfsprekend is er samenhang met de onderstaande punten (Poort van Deventer, Hoogwaardig Openbaar vervoer, verbetering infrastructuur poort van Deventer)
De verkeersader Zutphenseweg in het gebied Poort van Deventer vormt een belangrijke schakel binnen het verkeersnetwerk van Deventer en is in de spitsen het drukste wegvak van Deventer. Plannen om het gebied te transformeren hebben niet alleen impact op de (auto)bereikbaarheid van de Poort van Deventer, maar ook op die van de hele stad. Voor de ontwikkeling van de stad als geheel is het van belang dat de verkeerskundige structuur wordt verbeterd zodat Deventer aantrekkelijk blijft, zowel voor bewoners en bezoekers van de stad als voor huidige en toekomstige bedrijven. Het kruispunt tussen de Zutphenseweg en de Visbystraat/Teugseweg zit in de huidige situatie tijdens de spitsperiodes al aan zijn maximumcapaciteit. Hierdoor ontstaat regelmatig filevorming. Daarom zijn nieuwe economische ontwikkelingen in de Poort van Deventer, die leiden tot een grote toename van verkeersbewegingen, zonder ingrepen niet mogelijk. Bij een toename van verkeer versterkt dit effect en nemen opstoppingen voor het kruispunt in aantal en intensiteit toe.
Om de stad op lange termijn bereikbaar te houden, is het noodzakelijk infrastructureel in te grijpen. Er zijn verkeerskundige deelprojecten in en om het gebied uitgewerkt, die het verkeerskundig systeem als geheel flexibeler maken en capaciteit toevoegen voor alle vervoersstromen. Deze deelprojecten creëren bovendien economische kansen in het gebied.
Deze maatregelen zijn ook op effectiviteit onderzocht. Conclusie uit dit onderzoek was dat een combinatie van deze maatregelen, met uitzondering van de slimme knip in de Zweedsetraat, leiden “tot een robuust stedelijk verkeersnetwerk”. Tevens passen deze maatregelen goed binnen het dakpanprincipe, dat de gemeente Deventer binnen de Omgevingsvisie hanteert.
Hoogwaardig Openbaar Vervoer
Centraal hierbij staat de as (Zutphenseweg, Mr. H.F. de Boerlaan, Handelskade). De gebiedsontwikkelingen in de Centrumschil zijn allemaal gerelateerd aan deze as. Vanwege de kennisintensieve bedrijven die aan deze as liggen, noemen we deze as ook wel de Kennis-as. Deze as had in het verleden een pure verkeersfunctie. Meer en meer zal de Kennis- as zich ontwikkelen naar een hoogwaardige openbaar vervoer functie. Hiervoor zijn investeringen nodig. Er worden twee grote investeringen voorzien:
- Transferium €2,5 miljoen;
- Hoogwaardig openbaar vervoer verbinding €3,0 miljoen;
- Busbanen.
De kosten zijn sterk afhankelijk van de definitieve planvorming.
(bedragen x €1.000) | |||||
B2. CS Agenda binnenstad | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | na 2028 |
Masterplan verlichting | 2.000 | 2.000 | |||
Stad aan de IJssel Midden en Zuid | 7.000 | 7.000 | |||
Herinrichting Broederenplein | 2.000 | -1.000 | 1.000 | ||
Fietsvoorzieningen | 2.000 | 2.000 | |||
Totaal Agenda binnenstad | 13.000 | 0 | 0 | -1.000 | 12.000 |
B2.Agenda binnenstad
Bewoners en bezoekers zoeken in de binnenstad sfeer en beleving. Hiervoor zijn onmisbare ingrediënten: een onderscheidend en verrassend aanbod van winkels, horeca, culturele en toeristisch/recreatieve voorzieningen, een aangename ambiance en activiteiten. Daarbij zijn kwaliteit en uitstraling een voorwaarde. Het merendeel van deze ingrediënten is in Deventer ruim voor handen: het monumentale karakter van de binnenstad, het relatief grote aanbod van winkels met een ‘couleur locale’, de karakteristieke inrichting van de openbare ruimte en landelijk bekende evenementen zoals ‘Deventer op stelten’, het ‘Dickens festijn’ en de boekenmarkt. De binnenstad zal de komende jaren een transformatie moeten ondergaan van ‘place to buy’ naar ‘place to be’. In de agenda binnenstad zijn diverse investeringsprojecten opgenomen:
- Masterplan Verlichting: €2,0 miljoen;
- Stad aan de IJssel zie ook Ijsselfront: €10,0 miljoen (Entrees en Welle met stadsbalkons);
- Herinrichting Broederenplein: €2,0 miljoen;
- Fietsvoorzieningen (parkeren, routering en verhuur): €2,0 miljoen.
B2.2 Stad aan de IJssel
De binnenstad grenzend aan de IJssel is het imagobepalende beeld van Deventer. Binnen de Agenda binnenstad, waarbij de binnenstad de komende jaren een transformatie moet ondergaan van ‘place to buy’ naar ‘place to be’ is het project Stad aan de IJssel opgenomen als toekomstige investering. Synchroon aan dit project loopt het al enkele jaren geleden genomen besluit om de Welle verkeersluw te maken en is er het voornemen om deze locatie in te richten als een boulevard waar men kan verblijven, flaneren, wandelen en fietsen langs de IJssel en kan genieten van het mooiste stadsbeeld van Nederland. Dit project noemen we "IJsselfront".De komende jaren is de infrastructuur binnen het IJsselfront, onder te verdelen in Noord (Rembrandtkade en omgeving), Centrum (Welle-Kapjewelle) en Zuid (Zutphenseweg en omgeving), toe aan een groot onderhouds -en vervangingsopgave.Met enige regelmaat worden hier vragen over gesteld door bewoners, raadsleden, de fietsersbond en ander stakeholders in onze stad met betrekking tot de inrichting en het beheer/onderhoud van dit gebied. In de MJOP-MIND 2024-2027 staan met name de aanpak voor de delen IJsselfront Noord en Zuid gepland. De dekking voor puur het onderhoud is aanwezig maar voor aanpassingen in de (her)inrichting zijn geen middelen beschikbaar. Dit geldt uiteraard ook voor het middendeel van het IJsselfront.De verwachte uitgaven voor de drie onderdelen binnen het IJsselfront worden, bovenop hetgeen gepland in MJOP-MIND 2024-2027, geraamd op €10 miljoen, verdeelt over de jaren 2026, 2027 en 2028. Richting deze jaren gaan we aan de slag om te kijken of er mogelijkheden voor cofinanciering zullen zijn in de vorm van meekoppelkansen, provinciale subsidies etcetera. Het gehele IJsselfront moet infrastructureel en qua inrichting/beheer wel als een geheel beschouwd worden maar wat betreft de uitvoering kan er wel gefaseerd voeren en de financiering kan dus ook gespreid worden over de jaren (na 2028).
Lange termijn IJsselfront Midden en Zuid
Het middendeel van het IJsselfront ligt tussen noord en zuid in en is zeer nauw gerelateerd aan de binnenstad en het beschermd stadsgezicht van Deventer. Naast een functionele opgave van de inrichting van een autoluwe Welle spelen hier nog diverse andere opgaven zoals meer ruimte voor de fietser (hoofdroute), de voetganger en een structurele oplossing voor een hoogwatervoorziening. Technisch gezien kan de inrichting nu nog wel enkele jaren mee maar over circa vijf jaar zal ook hier het groot onderhoud, inclusief een aanpassing in de inrichting gaan spelen en dan komen ook de ambities met betrekking van de Agenda binnenstad, Centrumschil (Kien), Beschermd Stadsgezicht. de stadsbalkons met een boulevard langs de IJssel etc aan de orde.
(bedragen x €1.000) | |||||
B3. CS Woningbouw Onrendabele top particuliere initiatieven | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | na 2028 |
Woningbouw binnenstad | |||||
Woningbouw Rotokwartier | |||||
Woningbouw Bergweide 3 | |||||
Woningbouw | |||||
Totaal Woningbouw Onrendabele top particuliere initiatieven | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
B3 Woningbouw onrendabele top particuliere initiatieven
(bedragen x €1.000) | |||||
B4. CS Versterken groen/blauwe schil | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | na 2028 |
Openbare ruimte stationsgebeid noord | |||||
Openbare ruimte Stadscampus ontbrekend deel | |||||
Ntb raamwerk openbare ruimte | |||||
Totaal Versterken groen/blauwe schil | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
B4 Versterken groen / blauwe schil
Om er voor te zorgen dat er bij de realisatie van de diverse (woning)bouwopgaven en infrastructurele opgaven straks een samenhangende, prettige, duurzame en gezonde openbare ruimte ontstaat, is het noodzakelijk dat voor het gehele gebied goed is bekeken met welke visie we de omliggende openbare ruimte/fysieke leefomgeving straks gaan (her)inrichten. In het raamwerk worden al deze verbanden tussen, bebouwd en onbebouwd goed gelegd en daarmee bouwen gezamenlijk aan een gebiedsontwikkeling die aansluit op de bestuurlijke ambities van de gemeente Deventer. De openbare ruimte is compleet, inclusief boven- en ondergrondse infrastructuur, parkeeropgaven, groeninrichting, waterhuishouding, openbare verlichting, klimaat, duurzaamheid en sociale en recreatieve ontmoeting en beleving. Het raamwerk geeft richting aan de reeds geformuleerde inrichtingsopgaven uit de versnellingsgelden en geeft ook aan waar we in de toekomst nog aanvullende opgaven te doen hebben.
(bedragen x €1.000) | |||||
B5. CS Spoorzone Deventer (campus/kien) | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | na 2028 |
Totaal Spoorzone Deventer | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
B5 Spoorzone Deventer
De stadscampus gelegen in de invloedsfeer van de gehele spoorzone zal het hoogtepunt in de openbare ruimte vormen in het midden van de centrumschil als ontmoetingsplek voor professionals van de ingenieursbureaus, Topicus, de studenten van Saxion, het ROC, ambtenaren van de gemeente, bewoners en bezoekers van Deventer. Deze specifieke locatie dient zorgvuldig ingepast te worden in de centrumschil die in of tegen de spoorzone is gesitueerd. Het genoemde raamwerk zal deze context inhoudelijk al geschetst hebben in een totaalvisie op de inrichting van de openbare ruimte.
(bedragen x €1.000) | |||||
B6. Toekomstig bedrijventerrein | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | na 2028 |
Totaal Toekomstig bedrijventerrein | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
B6 Onderzoek toekomstig bedrijventerrein
Er is sterk behoefte aan een nieuw bedrijventerrein voor het lokale MKB in Deventer. Bij een evenwichtige groei van de stad hoort niet alleen een toename van woningen, maar ook een groei van arbeidsplaatsen en het kunnen blijven aanbieden van aantrekkelijke werklocaties. We zijn een woon- én werkstad en we groeien in balans. De behoefte ligt in de bandbreedte van 25 hectare tot 45 hectare netto uitgeefbaar. De nut en noodzaak van een nieuw lokaal bedrijventerrein in Deventer is zowel door de provincie als door de gemeenten in de Stedendriehoek onderschreven in de Provinciale programmeringsafspraken voor West Overijssel. Daarnaast ontbreekt momenteel de nodige schuifruimte voor bedrijven in het kader van de Deventer woningbouwambities (inbreiding).
Toelichting SIA Categorie C
(bedragen x €1.000) | |||||
C1. Programma Fiets (fase 2) | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | na 2035 |
Fietspad spoorbrug IJssel | 16.000 | 16.000 | |||
Fietsbrug IJssel F1 parallel langs A1 | 20.000 | 20.000 | |||
Spoor- en wegkruising Siemelinksweg langs Schipbeek | 10.000 | 10.000 | |||
Fietsverbinding Wecherlerhoek naar binnenstad - tunnel Henry Dunantlaan | 10.000 | 10.000 | |||
Totaal Programma Fiets (fase 2) | 56.000 | 0 | 0 | 0 | 56.000 |
C1. Programma Fiets (fase 2)
Het college heeft het programma fiets vastgesteld voor de periode 2021-2025. De afgelopen jaren is veel energie gestoken in het op peil brengen van het fietsnetwerk omdat de fiets hét vervoermiddel is voor in en buiten de gemeente. Binnen de meerjarenprogrammaring van zowel wegonderhoud als investeringen op gebied van infrastructuur, heeft de fiets altijd een prominente plek. Vanzelfsprekend betekent het inpassen van fietsinfrastructuur in de bestaande, soms historische omgeving ook het doen van compromissen.
Er ligt een grote opgave om de lijn van de afgelopen jaren voort te zetten en bij voorkeur zelfs een impuls te geven. De ambitie om in toekomst ‘dé slimme gemeente van Overijssel op gebied van positieve gezondheid en duurzame bereikbaarheid’ te worden vraagt om een schaalsprong in kwaliteit en investeringen. De focus ligt hierbij op de fiets in het economisch verkeer. Fietsen moet vanzelfsprekend worden naar werk, winkel en school. De kracht van het fietsbeleid ligt in de combinatie van maatregelen, op fysiek vlak én in gedrag, gebruikmakend van ontwikkelingen op gebied van intelligente verkeerssystemen en datagebruik. De fiets als hoofd-, voor- en natransport kan, al of niet in de vorm van deelmobiliteit, de logische stap worden naar een duurzaam bereikbare en gezonde Deventer samenleving.
De totale ongedekte investering, bedraagt €70,65 miljoen. De grootste projecten uit deze lijst zijn:
- Fietspad spoorbrug IJssel €20,0 miljoen;
- Fietsbrug IJssel F1 parallel langs A1 €20 miljoen;
- Spoor- en wegkruising Siemelinksweg langs Schipbeek €10 miljoen;
- Fietsverbinding Wechelerhoek naar Binnenstad €10 miljoen.
(bedragen x €1.000) | |||||
C2. Onderwijsgebouwen | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | na 2035 |
School Centrumschil | 10.964 | 10.964 | |||
School Keizerslanden | 10.964 | 10.964 | |||
Totaal Onderwijsgebouwen | 21.928 | 0 | 0 | 0 | 21.928 |
C2. Onderwijsgebouwen
In het Integraal Huisvestingplan Onderwijs 2024-2040 is een eerste doorkijk gegeven van de verwachte leerlingengroei in Deventer. In verschillende wijken begint de capaciteit onder andere door de woningbouwopgave te knellen. De twee focusgebieden in de eerste fase van het IHP, te weten de Centrumschil en Keizerslanden, hebben naar verwachting vanaf 2028 aanvullende capaciteit nodig. Dit vertaalt zich op het moment in twee 'standaard' scholen van ongeveer 360-400 leerlingen. Omdat deze capaciteitsvraag gerelateerd is aan de groei van Deventer, reserveren we hiervoor middelen binnen de strategische investeringsagenda. Voor de investering van €21,9 miljoen hebben we in 2028 een bedrag van €110.000 nodig oplopend naar €574.000 in 2029 en €924.000 in 2030 (structureel).
(bedragen x €1.000) | |||||
C3. 3e IJsselbrug | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | na 2035 |
Realisatie nieuwe oeververbinding | 300.000 | 300.000 | |||
Totaal 3e IJsselbrug | 300.000 | 0 | 0 | 0 | 300.000 |
C3. 3e Ijsselbrug
Willen we Deventer ook in de toekomst bereikbaar houden, dan heeft de hoofdwegenstructuur van Deventer aandacht nodig. Onze ambities, waaronder woningbouw, hebben een behoorlijk effect op de mobiliteitsopgave. Daarom gaan we kijken naar de bijdrage die een derde IJsselbrug op langere termijn zou kunnen leveren. Gecombineerd met twee goed functionerende verkeersaders (Hanzetracé en N348) zal dit de binnenstad ontlasten. Daarmee ontstaat er op termijn ruimte voor infrastructurele maatregelen elders in de stad, bijvoorbeeld de afweging om de Welle af te waarderen en meer bij de binnenstad te betrekken.
(bedragen x €1.000) | |||||
C4. Vergroten capaciteit sluiscomplex | Bruto | Bijdragen | tlv Reserve | tlv SIA | na 2035 |
Vergroten capaciteit sluiscomplex | 73.000 | 73.000 | |||
Totaal | 73.000 | 0 | 0 | 0 | 73.000 |
C4.Vergroten capaciteit sluiscomplex
De binnenhaven van Deventer is een van de grootste in Nederland. Maar willen we als gemeente in de toekomst een belangrijke ‘transportader’ blijven, dan moet de Prins Bernhardsluis worden vernieuwd. Hoewel een renovatie is onderzocht, blijkt een volledig nieuwe sluis de beste oplossing. De levensduur van de huidige sluis bedraagt nog 10 tot 20 jaar. Gezien de ambities, vertaald in het ambitiedocument "Port of Deventer". rond de haven, de ontwikkeling van de logistiek, de problematiek rondom waterveiligheid en klimaat- en duurzaamheidsopgave, moet het vergroten/ vervangen van het sluiscomplex worden opgepakt.
De nieuwe sluis vraagt om een investering van minimaal €73 miljoen. Dat bedrag staat nog los van de investeringen die nodig zijn voor de aanpassingen van oevers. De benodigde middelen zijn zo groot, dat we tijdig moeten gaan reserveren. Daarnaast kunnen we deze investering niet alleen doen. Er zijn in Nederland zeer weinig gemeenten die een volwaardig sluiscomplex in een primaire waterkering moeten onderhouden (en vervangen). Het rijk, provincie, regio en het bedrijfsleven zullen moeten bijspringen. Ook wordt onderzocht of Europese subsidie mogelijk is.
Bij de voorportaalprojecten gaat het om investeringen waarvoor op dit moment geen geld beschikbaar is.
In de voorjaarsnota 2024 hebben wij een aantal onderwerpen uit de voorportaallijst overgeheveld naar de Strategische Investerings Agenda (SIA) omdat deze voldoen aan de voorwaarden van de SIA. De onderwerpen die daar niet onder vallen en waar geen middelen voor zijn gereserveerd maar toch een keer zijn genoemd in eerdere begrotingen of door de raad worden hier gepresenteerd.
- Energietransitie en warmtetransitie;
- Verkabeling Diepenveen en Colmschate;
- Vastgoed verduurzaming
- Huisvesting Onderwijs
- Vastgoed de Ulebelt;
- Waterveiligheid en maatregelen IJssel (richting 2050);
- Hoogwaterkering binnenstad;
- Buitenruimte sportvoorziening Bathmen
Eerder stond de renovatie van de Scheg ook op de voorportaal. De Scheg, een belangrijke voorziening in de stad, is 30 jaar oud en dringend toe aan groot onderhoud en verduurzaming. In het voorjaar 2024 is door de raad de toekomstvisie Scheg vastgesteld. Door de raad is op basis van maatschappelijke waarde, duurzaamheid, samenhang en aantrekkelijkheid, investeringen en exploitatie gekozen het plan uit te werken overeenkomstig de + variant. In deze begroting stellen wij voor om de Scheg van de voorportaal af te halen en toe te voegen aan nieuw beleid.
(bedragen x €1.000) | |||
Voorportaallijst Investeringen (eenmalig) | tot en met 2028 | 2028 t/m 2035 | na 2035 |
Energie- en warmtetransitie | pm | pm | pm |
Verkabeling Diepenveen en Colmschate | 10.790 | ||
Vastgoed verduurzaming | 36.800 | ||
Onderwijshuisvesting | pm | ||
Vastgoed de Ulebelt | pm | ||
Waterveiligheid en maatregelen IJssel | pm | ||
Hoogwaterkering binnenstad | 1.000 | ||
Buitenruimte en tijdelijke kleedkamers Sporthal Bathmen | 1.665 | ||
Energie- en warmtetransitie
De grote opgave waar we als maatschappij voor staan, is de energie- en de warmtetransitie. Dit heeft ook grote financiële impact maar is vooralsnog moeilijk te kwantificeren. Dit kan niet zonder rijksmiddelen maar ook niet zonder investeringen van de gemeente. De opwekking van energie zal CO2-neutraal moeten plaatsvinden. Dit betekent ook dat we een andere infrastructuur nodig hebben om de lokaal opgewekte energie op het juiste moment op de juiste plek te krijgen. Ook het aardgasvrij maken van de bebouwde omgeving vraagt forse investeringen van bedrijven, particulieren, corporaties en overheden. Dit kan niet zonder rijksmiddelen.
De gemeente zal zelf nauwelijks investeren in hardware voor de grootschalige energieopwekking (wind/zon) of de warmtetransitie. Dat is voor de warmtetransitie met name aan particuliere huisbezitters, beleggers en corporaties. Netbeheerders staan aan de lat voor verzwaring van het netwerk om zo voor de toekomst de energievoorziening te kunnen garanderen. Op het niveau van het laagspanningsnet zijn er in de bebouwde kom van Deventer ca. 350 extra transformatorhuisjes (situatie Q3 2024) nodig tussen nu en 2030 en 500 km stroomkabel. Daarvoor gaan 1 op de 3 straten op de schop. De investering van de transformatorhuisjes en het leggen van nieuwe kabels zijn voor rekening van de netbeheerder. Naast de uren voor vergunningverlening zullen we als gemeente ook kosten maken voor de herinrichting van de openbare ruimte. Door dit zo veel mogelijk te combineren met andere geplande werkzaamheden kunnen de kosten worden beperkt. De ontwikkeling en realisatie van Smart Energy Hubs als remedie tegen de netcongestie vraagt mogelijk wel om gemeentelijke investeringen.
Commerciële partijen en/of energiecoöperaties investeren in de aanleg en exploitatie van windmolens en zonneparken. We ondersteunen de realisatie van zonnepanelen boven parkeerplaatsen (solar carports) bij bedrijven en organisaties. Voor locaties als De Scheg en Borgelerbad nemen we de ontwikkeling zelf ter hand.
Er zijn onderdelen van het energiesysteem die nu nog niet belegd zijn en waar een investering van de gemeente gevraagd kan gaan worden. Het gaat dan met name over energie infrastructuur.
- In de nieuwe Warmtewet wordt geregeld dat de bestaande en nieuwe warmte-infrastructuur voor minimaal 50% + 1 in publieke handen komt. Na de inwerkingtreding is er een ingroeiperiode van 7 jaar. Na deze periode moeten alle warmtebedrijven voldoen aan deze eis. Dit kan grote investeringen vragen van de gemeente waartegenover inkomsten staan in de jaren ná de investeringen. Nog niet te overzien is het of hiervoor ook onrendabele investeringen van de gemeente nodig zijn. Het gaat niet alleen gelden voor Slim Warmtenet Zandweerd maar ook voor alle bestaande netten (bijvoorbeeld in de Deltabuurt en Keizerslanden) en andere mogelijke nieuwe warmtenetten.
- Uitvoering Plan van Aanpak netcongestie met de drie sporen verzwaren, verslimmen en maatschappelijk prioriteren. Netcongestie vraagt om urgentie en daadkracht om zo snel mogelijk het huidige elektriciteitsnetwerk te verzwaren. Dit vraagt om samenwerking met de verschillende netbeheerders en het versnellen van onze eigen processen. In het spoor verzwaren geven we dit proces verder vorm. Aan de andere kant vraagt het spoor verslimmen om te zoeken naar slimme, innovatieve oplossingen om de impact van netcongestie te verminderen. Het spoor maatschappelijk prioriteren gaat om het maken van lastige keuzes. De sporen verslimmen en maatschappelijk prioriteren vragen om te schakelen tussen de belemmeringen van nu en de oplossingen voor de toekomst.
- Ondersteuning van lokale energie-initiatieven als uitvloeisel van het nog op te stellen nieuw beleid lokaal eigendom.
Verkabeling Diepenveen
Op 9 maart 2022 heeft de raad het Initiatiefvoorstel Verkabeling Diepenveen/Platvoet en Deventer/Colmschate aangenomen. De kosten voor het Basis Ontwerp zijn gedekt. De kosten voor realisatie van de verkabeling worden geraamd op €10.790.000 voor de gemeente Deventer. Dit is een eigen bijdrage van 20% op de totale investering.
Gemeente Deventer wordt op zijn vroegst in 2025 opgenomen in het Investeringsplan van Tennet. Dat is nu nog niet het geval. De kosten zullen dus nog verder stijgen. Onafhankelijk van de stijgende kosten van Tennet blijft de provinciale bijdrage €1.250.000. Meer details zijn te vinden in het 'Financieel overzicht dossier Verkabelen' wat de raad op 3 april 2023 ontvangen heeft. Bij de voorjaarsnota 2023 heeft de raad besloten om de voorbereiding te starten en voor de kosten voor het basisontwerp geld opgenomen. Het proces om te komen tot basisontwerpen (verder BO-fase) is begin dit jaar opgestart na de opdrachtverlening vorig jaar. TenneT heeft een globale planning voor het verkabelproces met ons gedeeld. De uitwerking van de BO-fase duurt ca. 2,5 jaar.
Vastgoed verduurzaming
De grootste opgave voor de verduurzaming van het gemeentelijke vastgoed ligt in de periode 2023 tot en met 2030. Om de doelstelling van 55% CO reductie in 2030 te realiseren is een investering van bruto €69,5 miljoen bruto nodig. Dat is netto €48,7 miljoen, omdat een deel van de investering gedekt kan worden uit het budget planmatig onderhoud en deels uit de energiebesparing door afspraken te maken met huurders. Ongeveer 70% van de bruto investering is dus onrendabel. In de portefeuillestrategie is aangegeven volgens welke financiële spelregels wij de verduurzaming willen realiseren. De feitelijke dekking voor de financiële consequenties gebeurt via afzonderlijke besluiten, zoals bijvoorbeeld de voorjaarsnota en de reguliere P&C cyclus. Van het onrendabele deel is een deel reeds gedekt; in de begroting 2024 is €6 miljoen eenmalig en €370.000 structureel beschikbaar. De resterende benodigde dekking bedraagt daarmee €36,8 miljoen; dat is structureel €2,55 miljoen. Per jaar is een investering van oplopend naar ruim €6 miljoen netto nodig, dat leidt tot een structurele kapitaallast van € 2,55 miljoen in 2031. In het investeringsprogramma zijn de investeringen en de dekkingsbehoefte in meerjarig perspectief weergegeven. In het investeringsprogramma is een jaarlijks gemiddelde aangehouden. Aandachtspunt is het investeringsritme; wanneer het een logisch moment blijkt een groot pand al in de eerste jaren (bijvoorbeeld 2025) te verduurzamen, zal de investeringsbehoefte en dus de noodzakelijke financiële middelen naar voren schuiven. En vice versa. Dergelijke bijstellingen maken onderdeel uit van de portefeuillestrategie.
Onderwijshuisvesting
Met het Integraal huisvestingsplan (IHP) 2024-2040 hebben we voor de stad een stevige ambitie op het gebied van onze schoolgebouwen vastgelegd. In de komende 16 jaar streven we naar het slim, samen verduurzamen en toekomstbestendig maken van onze gebouwenvoorraad. Slim en samen betekent ook anders organiseren en financiën bundelen. Niet meer denken vanuit eigen verantwoordelijkheden, maar vanuit de wens om voor kinderen het verschil te maken en weloverwogen de volledige levensduur van een gebouw leidend te laten zijn in keuzes. We focussen ons op actielijnen die zijn vastgesteld in het IHP. Huisvestingsprojecten in de Centrum(schil), Keizerslanden, rondom Arkelstein/VSO de Linde en de Internationale Schakelklas krijgen prioriteit.
Niet alleen het IHP, maar ook ons klimaatbeleid, focust op een gezond binnenklimaat voor onze scholen. Ook de circulaire doelstellingen maken dat we niet langer kunnen bouwen conform Bouwbesluit. We willen een voorbeeld zijn voor onze leerlingen. We bouwen volgens het Kwaliteitskader Ruimte-OK en zoeken met elkaar naar verdere optimalisatie. We maken het gebouw meteen klaar voor de gestelde duurzaamheidsdoelstellingen. Daarnaast is het kader bij nieuwbouw en renovatie ENG zoals besloten door de raad bij de portefeuillestrategie verduurzaming Vastgoed (2023-441).
Projecten vragen soms meer dan wettelijk noodzakelijk. Denk bijvoorbeeld aan uitgebreidere inrichting van de buitenruimte (Sancta Maria, Lettele), meteen 2 scholen realiseren in plaats van gefaseerd bouwen of ruimte voor maatschappelijke partners (Zwaluwenburg). Binnen de budgetten wordt rekening gehouden met een integrale kijk op het project en de omgeving, en een visie naar de toekomst toe. We maken keuzes voor minimaal de komende 40 jaar. Een ‘smallere’ blik levert op projectniveau kleine besparingen op.
In de kaderbrief 2024 en Voorjaarsnota 2024 is vanaf 2026 al rekening gehouden met een jaarlijks bedrag van €1,5 miljoen structureel dat extra benodigd is voor onderwijshuisvesting in de komende vier jaar ter dekking van de kapitaallast. Daarnaast is er voor de verduurzaming van onderwijsgebouwen een jaarlijks bedrag van €35.000 gereserveerd in de begroting. Ook na 2028 zullen er nog extra middelen benodigd zijn gezien de ambitie vanuit het IHP
Vastgoed de Ulebelt
In het kader van de toekomstvisie voor de Ulebelt is ook de ambitie opgenomen om het bestaande vastgoed te verduurzamen. Deze investering kan de Ulebelt zelf niet dragen. De precieze hoogte van het benodigde investeringsbedrag is nog niet bekend.
In het bestuursakkoord Dichtbij, Betrokken & Bevlogen heeft het college uitgesproken het vastgoed te verduurzamen waaronder de Ulebelt. Ondertussen is gestart met het overleg tussen de Ulebelt en Vastgoed om de te nemen investeringsmaatregelen uit te werken met het doel om het vastgoed en terrein op orde te brengen. We hebben het dan niet over de eerder aangegeven €1,5 miljoen. Deze plannen zijn bevroren. Er zijn reeds middelen beschikbaar vanuit de verduurzaming en de liquidatie van de NV Milieucentrum van €0,5 miljoen. Op dit moment is nog niet duidelijk of meer middelen beschikbaar moeten worden gesteld, daarom is voor nu een PM bedrag opgenomen, werk met werk maken).
Waterveiligheid en maatregelen IJssel
Nieuwe landelijke waterveiligheidsnormering zullen op lange termijn > 2050 gevolg hebben voor hoe rond de binnenstad de waterveiligheid kunnen garanderen. Tegelijkertijd spelen daar de nodige die van invloed kunnen zijn op lokale waterstanden en waterkeringen. Zoals ontwikkelingen met betrekking tot de binnenvaart. Ook hebben we aandacht voor klimaatadaptatie bij ruimtelijke ontwikkelingen. Op lange termijn zijn investeringen in waterveiligheid nodig.
Hoogwaterkering binnenstad
De hoogwaterkering van de IJssel loopt dwars door het centrum van de stad via de Polstraat, onder de Lebuïnuskerk door naar de Noordenbergstraat. Dat is de formele hoogwaterkering zoals deze door het waterschap wordt gehanteerd. Dat betekent dat een stuk van de binnenstad in de uiterwaarden ligt. Bij waterstanden boven de 6,30m+NAP loopt het IJsselwater deze uiterwaarden binnen. De gemeente beschermt dit deel van de binnenstad door met bigbags afsluitingen te maken. Daarnaast nemen de bewoners langs dit deel van de IJssel de nodige maatregelen bij hun deuren en tuinmuurtjes om het water tegen te houden. De gemeente stelt daar zandzakken voor beschikbaar. De bigbags zijn aan elkaar gekoppeld. Ze kunnen slechts éénmaal gebruikt worden. Er is nog één set bigbags beschikbaar. Een set aan elkaar gemonteerde bigbags kost circa €80.000. Momenteel zijn er modernere systemen beschikbaar om de stad tegen hoog water te beschermen. Gedacht wordt aan aluminium profielen. We willen onderzoeken of een dergelijke kering in Deventer aangebracht zou kunnen worden, wat daar technisch voor nodig is en welke kosten daar mee gemoeid zijn. Voor de daadwerkelijke realisatie wordt op voorhand een raming van €800.000 - €1.000.000 gehanteerd. Deze wordt vooralsnog opgenomen op deze voorportaallijst. Bij de voorjaarsnota is €75.000 beschikbaar gesteld om onderzoek te doen naar een flexibele hoogwaterkering.
Buitenruimte en tijdelijke kleedkamers sporthal Bathmen
Bij de kredietaanvraag aan de raad voor de nieuwe sportvoorziening Bathmen (Voorjaarsnota 2023) was de exacte locatie nog niet bekend. Vanuit sportbeleid is clustering/ integratie van binnen- en buitensport het uitgangspunt, dus nieuwbouw van de sporthal centraal op het sportpark De Looënk. De huidige sporthal De Uutvlog staat naast het sportpark. Vanaf medio 2023 is architectenbureau RAU aan de slag gegaan met het schetsontwerp en de locatiekeuze, zoals beschreven in de voortgangsrapportages. De locatiekeuze was mede afhankelijk van de wensen van de initiatiefgroep sportvoorziening Bathmen en de Algemene Bathmense Sportvereniging (ABS). De voetbalkantine en de buitenkleedkamers op het sportpark zijn in eigendom van ABS. Voor de zomer 2023 spraken de initiatiefgroep en ABS de wens uit om deze gebouwen te integreren in de nieuwe sporthal. In oktober 2023 hebben de gemeente en ABS een samenwerkingsovereenkomst ondertekend over de overdracht van deze gebouwen. Daarmee kon RAU het schetsontwerp en de locatiekeuze verder uitwerken en kon een kostenraming worden opgesteld voor de nodige herinrichting van het sportpark.
Aan een ingenieursbureau is gevraagd om deze kostenraming op te stellen o.b.v. eisen voor toegankelijkheid (paden), herplant/ compensatie van bomen en eisen voor auto- en fietsparkeren. De belangrijkste ingrepen die hierin opgenomen zijn:
- Realiseren van extra autoparkeerplaatsen
- Realiseren van een fietsparkeerplaats nabij het nieuwe gebouw
- Het aanpassen van de padenstructuur in het plangebied, inclusief (straat)verlichting en meubilair
- Het realiseren van een wadi voor de waterberging
- Compensatie van de te kappen bomen
- Het verwijderen en saneren van het oude hockeyveld
- Het realiseren van talud rondom het nieuw te realiseren gebouw
In de budgetraming zijn zowel de directe realisatiekosten als de te verwachten bijkomende kosten (zoals ontwerp- en engineering en leges) begroot. In totaal is circa €1,5 miljoen benodigd voor het realiseren van de buitenruimte bij de sporthal. Aan de raad zal in het 1e kwartaal 2025 worden gevraagd om hiervoor een aanvullend krediet beschikbaar te stellen.
Doordat de nieuw te realiseren sporthal op de plek van de bestaande voetbalkleedkamers komt en de nieuwe kleedkamers voor voetbal in de nieuwe sporthal worden gerealiseerd, ontstaat een periode waarbij er geen kleedkamers beschikbaar zijn. Voor het realiseren van tijdelijke kleedkamers is circa €165.000 extra budget nodig. De komende periode wordt bekeken of dit opgevangen kan worden binnen de huidige budgettaire kaders of dat hiervoor ook een extra budget moet worden aangevraagd in het 1e kwartaal 2025.