In de voorjaarsnota is het financieel perspectief van Deventer geschetst voor 2025-2028. Door de raad werd op 11 juli de Voorjaarsnota 2024 vastgesteld. In de voorjaarsnota zijn de knelpunten, autonome ontwikkelingen en de voorstellen voor nieuw beleid overgenomen door de raad. De voorjaarsnota stond in het teken van bouwen voor jongeren, ouderen en starters en er alles aan doen om iedereen blijvend te kunnen aansluiten op het stroomnet. We blijven investeren in duurzame en frisse scholen, in klimaatdoelen, in voortzetting van preventieprojecten voor kinderen en jongeren. Daarnaast blijven we het bestaande beheren en onderhouden. Bij de behandeling van de voorjaarsnota zijn twee amendementen aangenomen, beide hebben geen financieel effect op het begrotingssaldo.

De uitkomst van de begroting na de voorjaarsnota was:

Op basis van de 2e kwartaalrapportage 2024 is er voor 2024 een voordelige uitkomst van €4.834.000. Dit voordeel is gestort in de generieke weerstandsreserve.

Op basis van cijfers in de meicirculaire 2024 voor toekomstige prijs- en loonstijgingen kan een deel van de stelpost prijzen en lonen vrijvallen. Wij hanteren hiervoor de indexen die het Centraal Plan Bureau hanteert uit het Centraal Economisch Plan (uit mei-circulaire 2024, pagina 42). In de raadsmededeling van de meicirculaire AU is de raad hiervan op de hoogte gebracht.

7.Beschut IU Participatie exploitatietekort

In de meicirculaire 2024 heeft het Rijk €596.294 beschikbaar gesteld voor Deventer om gemeenten tegemoet te komen bij de financiële uitdagingen die zij ervaren rondom de infrastructuur van sociaal ontwikkelbedrijven 2024-535+Raadsmededeling+Gemeentefonds+meicirculaire+2024 (raadsinformatie.nl).
Vooruitlopend op de meicirculaire hadden wij het programma al gecompenseerd, dit draaien wij hiermee terug.

8..BTW compensatie -integratie mengpercentage

De Belastingdienst is akkoord gegaan met het verzoek van de gemeente Deventer over een nieuw geactualiseerd btw-mengpercentage (bij de Belastingdienst noemen ze dit officieel een mix percentage) voor de activiteiten inzake re-integratie. In mei heeft de belastingdienst aangegeven dat zij akkoord gaan met het volgende mix-percentage Btw op de kosten re-integratie: 99% compensabel BCF en 1% kostprijsverhogend. Deze aanpassing geeft een structureel voordeel van €180.000 binnen het programma. Dit voordeel valt vrij ten gunste van de algemene middelen.

9.Compensatieregeling en loon /prijsbijstelling Voogdij 18+

In de meicirculaire 2022 is het budget van de integratie-uitkering Voogdij 18+ overgeheveld naar de algemene uitkering. Op de integratie-uitkering is een reservering achtergebleven voor eventueel nog toe te kennen compensatieregelingen. Dit restbudget (€ 32,1 miljoen) wordt nu voor 2025 en verder overgeheveld naar de algemene uitkering, voor Deventer €236.259.

10. Dienstverlening gemeenten aanpak armoede en schulden

Voor de Aanpak Geldzorgen, Armoede en Schulden, die in juli 2022 aan de Tweede Kamer is gepresenteerd, worden middelen beschikbaar gesteld als investering in betere dienstverlening door gemeenten op het gebied van armoede en schulden. Gemeenten kunnen deze middelen inzetten om aan de slag te gaan met de prioriteiten van de Aanpak geldzorgen, armoede en schulden, zoals het verdubbelen van het gebruik van de schuldhulpverlening en het tegengaan van kinderarmoede. In de voorjaarsnota 2024 hebben wij al voorgesorteerd op dit onderdeel door geld vrij te maken voor vroegsignalering. Dit bedrag € 207.000 kan daarom terug naar de algemene middelen.

11. Extrapolatie participatie

Conform afspraken gemaakt over de overheveling van de onderdelen Wajong en Regulier werk van de integratie-uitkering Participatie naar de algemene uitkering wordt jaarlijks een correctie doorgevoerd voor de nieuwe jaarschijf.

12. Uitvoeringskosten centrale investeringen Hervormingsagenda Jeugd

In de berekening van de stelpost jeugdzorgmiddelen bij de meicirculaire is abusievelijk geen rekening gehouden met de uitvoeringskosten en centrale investeringen voor de Hervormingsagenda Jeugd in de jaren 2026,2027 en 2028. Deze kosten houdt het Rijk in op de uitkering van de jeugdzorgmiddelen in het gemeentefonds. De uitvoeringskosten en centrale investeringen lopen via de begroting van VWS en zijn bedoeld voor activiteiten die noodzakelijk zijn voor en ondersteunend aan de uitvoering van de Hervormingsagenda. Voor 2026 is dit een bedrag van €413.000, in 2027 €484.000 en in 2028 €215.000.

13. Stelpost Jeugd maatregel Rutte IV

Het kabinet Rutte IV heeft voorheen aanvullend besloten tot het realiseren van de aanvullende besparing van structureel €511 miljoen, welke een Rijksverantwoordelijkheid is gemaakt. Concreet betekent dit dat het aan de Rijksoverheid is om de besparing in te vullen met (wettelijke) maatregelen. Het gaat daarbij om maatregelen waardoor gemeenten minder middelen nodig hebben of waarbij alternatieve inkomsten gegenereerd worden (bv door middel van de invoering van een eigen bijdrage). Ook draagt het Rijk het budgettaire risico ingeval (een deel van) deze maatregelen geen of niet tijdig doorgang vinden.
Gemeenten mogen in hun begroting rekening houden met een besparing op de uitgaven van € 500 miljoen in 2026 en vanaf 2027 €511 miljoen (structureel) als gevolg van maatregelen die het Rijk zal uitwerken.
Wij hebben een voorzichtiger norm dan de toezichthouder gehanteerd de afgelopen jaren. Ten aanzien van de besparing op de uitgaven van €500 miljoen in 2026 en vanaf 2027 €511 miljoen (structureel) hebben wij hiervoor 50% in plaats van 100% gehanteerd. Hiervoor hebben wij een stelpost van €1,7 miljoen opgenomen. Nu de besparing van €511 miljoen ook is geschrapt in het hoofdlijnenakkoord vinden wij het verantwoord om deze stelpost te laten vrijvallen.

14.Stelpost autonome ontwikkeling

In de begroting is een stelpost autonome ontwikkelingen geraamd. In de kaderbrief en in de voorjaarsnota zijn structurele middelen opgenomen voor o.a. onderwijshuisvesting en inzet op preventie om de toename in de jeugdzorg kosten te verlagen.Wij stellen voor om een deel van de stelpost autonome ontwikkelingen hiervoor als dekking in te zetten.
De scholen zijn dringend toe aan vervanging. In het verleden zijn de kapitaallasten van de onderwijshuisvesting niet structureel gedekt, hierdoor waren er in de begroting geen middelen beschikbaar voor vervanging. Gezien de wettelijke zorgplicht tot onderwijshuisvesting voor scholen gevestigd in een gemeente, worden investeringen in vervangende nieuwbouw gezien als autonoom. Er zit alleen enige beleidsruimte in het moment van investering. Ook de Jeugdwet behoort tot een wettelijke taak en is daarmee een autonome ontwikkeling.

15. Dividend Cirec

De gemeenten Deventer en Apeldoorn zijn aandeelhouders van Cirec BV, de dochteronderneming van Circulus BV. In Cirec wordt de exploitatie van de overslaglocaties van beide gemeenten gevoerd. Daarin te onderscheiden de opbrengsten uit de afvalstoffenheffing  (boven de gratis kilogram norm) uit het huishoudelijk afval dat aangeleverd wordt op de brenglocatie,  het legen van een 2e container huishoudelijk afval en de dienstverlening aan bedrijven (bedrijfsafval). Het bedrijfsresultaat van Cirec BV (over 2023 was dat €477.000) wordt jaarlijks aan beide gemeenten uitgekeerd. In de begroting van Deventer is daarvoor €160.000 structureel geraamd. Dit dividend komt ten gunste komt van de algemene middelen.
Naar nu blijkt moeten de opbrengsten afvalstoffenheffing (en gerelateerde kosten)  over de dienstverlening huishoudelijk afval die op de brenglocaties worden geïnd niet in Cirec Bv worden verantwoord maar direct ten gunste komen van de gemeentelijke programmabegroting voor inzameling van huishoudelijk afvalinzameling. De verordening op de afvalstoffenheffing is immers van toepassing. Vanaf 2024 worden daarom de opbrengsten (ongeveer €338.000) en kosten (ongeveer €131.000, per saldo €207.000,) van de inzameling van het huishoudelijk afval binnen Cirec BV ten gunste gebracht van de gemeente Deventer. (Zie daartoe ook de paragraaf heffingen in deze programmabegroting). Verantwoording van voormelde opbrengsten en kosten maakt geen onderdeel meer uit van het exploitatieresultaat van Cirec BV. De dividenduitkering aan beide gemeenten daalt daardoor. Een structureel nadeel op het dividend voor Deventer van €123.000 per 2025.
Binnen Cirec BV blijft de verantwoording van het bedrijfsafval. Het exploitatieresultaat daarvan wordt als dividend aan beide gemeenten uitgekeerd.

Het College gaat heel voorzichtig om met de invulling voor nieuw beleid, gezien de beperkte vrij besteedbare begrotingsruimte. We ontvangen minder Rijksmiddelen. We weten dat niet alle toekomstige opgaven voor bijvoorbeeld verduurzaming vastgoed, het Integraal huisvestingsplan onderwijs en de nota kapitaalgoederen kunnen worden ingepast. Dit blijven wij kenbaar maken aan het Rijk. Wij maken hierin keuzes om verantwoord en evenwichtig te kunnen blijven groeien maar ook om als stad en omliggende dorpen aantrekkelijk te blijven door het onderhoud, de leefbaarheid en belangrijke voorzieningen zoals de Scheg in stand te houden.

Moties

Bij de Voorjaarsnota 2024 heeft de raad diverse moties aangenomen. Het college doet voorstellen voor de invulling per aangenomen motie. Deze moties doen, met uitzondering van Deventer inclusief vooralsnog geen beroep op de algemene middelen maar kunnen toekomstig wel leiden tot een beroep hierop.

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2024 heeft de raad via een aangenomen motie het college opgedragen om in de begroting 2025 de aanpak van het IJsselfront Noord de hoogste prioriteit te geven en deze te plaatsen op de Strategische investeringsagenda voor €3 miljoen onder categorie A IJsselfront Midden en Zuid blijven op de SIA Categorie B voor €7 miljoen. Mogelijke efficiency voordelen door werk met werk te maken met het MJOP moeten worden benut net als alle mogelijke vormen voor cofinanciering. De SIA lijst is hierop aangepast.

2. Meer bloeiende slootkanten

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2024 heeft de raad via een aangenomen motie het college opgedragen om het ecologische beheer van de oevers binnen de bebouwde kom zoveel mogelijk verder te verbeteren. En dit ook op te nemen als richtinggevende uitspraak in het op te stellen biodiversiteitsplan. Als ook te kijken of er meer snorren in de sloten en waterpartijen kunnen blijven staan / groeien. Deze motie wordt meegenomen in het biodiversiteitsplan.

3. Verstedelijkingsstrategie Stedendriehoek

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2024 heeft de raad via een aangenomen motie het college opgedragen om voorafgaand aan het starten van, vrijgeven van middelen ten behoeve van de verstedelijkingsstrategie stedendriehoek eerst de gemeenteraad om een expliciet standpunt / inzet te vragen en dit in de begroting 2025 ook als zodanig te benoemen.  

4. Versnellingsgelden Centrumschil

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2024 heeft de raad via een aangenomen motie het college opgedragen om te onderzoeken wat de mogelijkheden en de kosten zijn om een ondergrondse parkeergarage te realiseren onder de Buitengracht ter hoogte van de Handelskade. Met dit onderzoek zo spoedig mogelijk terug te komen naar de raad, zodat de raad kan beslissen of er wijzigingen zouden moeten plaats vinden betreffende de invulling van de versnellingsgelden. Eind 2024 volgt een eerste haalbaarheidsanalyse.

5. Preventieve seksuele gezondheidszorg

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2024 heeft de raad via een aangenomen motie het college opgedragen om voor de behandeling van de begroting te komen met een uitgewerkt voorstel met scenario's en bijbehorende kosten en baten ten aanzien van:

• het organiseren van extra aandacht voor preventieve seksuele gezondheidszorg binnen de regio;
• het als gemeente zelfstandig inkopen van extra ondersteuning door de GGD op het gebied van preventieve seksuele gezondheidszorg.

Hierbij ook aan te geven welke keuzes er gemaakt moeten worden om de middelen in de begroting te kunnen regelen. Onlangs heeft de GGD aangegeven dat voor de inzet op preventie seksuele gezondheid gelden vanuit een landelijke regeling beschikbaar komen. De GGD doet in het najaar onderzoek naar specifieke behoeften in de regio waarin ook de wensen van Deventer nadrukkelijk worden meegenomen. Begin 2025 zal de GGD een plan van aanpak presenteren. De raad zal hiervan op de korte termijn op de hoogte worden gesteld.

6. Deventer inclusief

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2024 heeft de raad via een aangenomen motie het college opgedragen om de mogelijkheden voor financiering te zoeken om de subsidie Deventer zonder Drempels, als onderdeel van het inclusiepact, te continueren en de raad hier voor de begroting over te informeren.
Om "Deventer zonder Drempels" te continueren is er jaarlijks €51.000 benodigd, voor de uitvoering van het beleidskader diversiteit en inclusie is voor deze coalitieperiode de dekking geregeld. Vanaf 2027 is er geen dekking, jaarlijks €75.000. De projectleider diversiteit en inclusie wordt gedekt uit de middelen voor toekomst bestendige wijken. (3x €40.000).   

7. Openbaar rolstoeltoegankelijk toilet bij fietsvoorziening Binnenstad

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2024 heeft de raad via een aangenomen motie het college opgedragen om in de nadere uitwerking van de  fietsparkeervoorziening in de binnenstad de mogelijkheden voor het realiseren van een rolstoel toegankelijk toilet mee te nemen. De raad bij de begroting op de hoogte te brengen van de bevindingen. De motie zal worden meegenomen bij de uitwerking van de plannen voor het fietsparkeren in de Binnenstad. Hierover wordt de gemeenteraad in Q1 2025 geïnformeerd.

8. Reële WMO tarieven

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2024 heeft de raad via een aangenomen motie het college opgedragen om er voor te zorgen dat Deventer reële WMO tarieven hanteert die de aanbieders in staat te stellen kwalitatief goede ondersteuning te bieden aan de inwoners die dat nodig hebben. Voor de indexering voor 2025 te onderzoeken of de huidige tarieven aan dit criterium voldoen en de raad voor de begroting te informeren over de uitkomst. Voorafgaand aan een nieuwe aanbesteding van de WMO tijdig een brede marktconsultatie te oen waarbij zowel de huidige als voorgaande aanbieders worden. Uit het advies dat wij in de afgelopen periode hebben ingewonnen komt naar voren dat het wenselijk is de tarieven per 1-1-2025 aan te passen met de OVA indexatie en daarnaast een aanpassing te doen op de onderliggende parameters van het kostentarief. Op korte termijn volgt een advies over de wijze waarop de parameters moeten worden aangepast. Pas dan kan worden aangegeven welk bedrag hiermee gemoeid is. Duidelijk is al wel dat de dekking de eerste jaren kan worden gevonden in het huidige Wmo budget.  Voorafgaand aan de nieuwe aanbesteding zal- zoals ook bij wet is bepaald- een brede marktconsultatie plaatsvinden. Wij hebben advies ingewonnen. Op basis van dit advies zullen de tarieven per 1-1-2025 worden verhoogd. Naast de reguliere indexatie op basis van OVA zullen een aantal parameters binnen het kostentarief worden aangepast. Via een aparte raadsmededeling wordt de raad nader geïnformeerd over de afhandeling van de motie.

9. Versnelling speeltoestellen op onderwijsterreinen

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2024 heeft de raad via een aangenomen motie het college opgedragen om aan te geven in hoeverre het mogelijk is dat scholen die hun plein in eigen beheer hebben, overtuigd kunnen worden om eerder aan de slag te gaan met het verbeteren of versnellen van de speelmogelijkheden. En om aan te geven in hoeverre deze speeltoestellen op schoolpleinen buiten schooltijd toegankelijk zijn voor de jeugd. De raad ontvangt over de afhandeling van de motie begin oktober een raadsmededeling.

10. Van gevelfonds naar groenfonds

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2024 heeft de raad via een aangenomen motie het college opgedragen om de gereserveerde middelen voor het gevelfonds (€100.000) in te zetten om de vergroening van de binnenstad vorm te geven (groenfonds). Voor dit groenfonds actief op zoek te gaan naar de resterende €100.000. Vooralsnog acht het college de €100.000 van het groenfonds, de €100.000 van SBKM en de €75.000 van het groenplan (leefomgeving) voldoende om een goede start te maken.

11.Evenementenbeleid

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2024 heeft de raad via een aangenomen motie het college opgedragen om vooruitlopend op het nieuwe evenementenbeleid de papieren rompslomp voor een vergunning te verminderen, zoveel mogelijk risico-arme evenementen van categorie a naar meldingsplicht te verplaatsen en indien noodzakelijk de kosten hiervoor te dekken uit de €100.000 voor de herijking evenementen beleid. Op basis van de in de cultuurvisie 2024 – 2028 gekozen richting 'Wat voor evenementenstad willen we zijn?' wordt het huidige evenementenbeleid herijkt en een uitvoeringsprogramma opgesteld waarin staat aangegeven wat nodig is om onze ambities waar te maken. Daarbij worden in ieder geval de uitgebreidere locatieprofielen opgepakt. Dit wordt aan de raad voorgelegd. Inmiddels is al actie ondernomen om uitvoering te geven aan de motie van de raad om de papieren rompslomp voor een vergunning te verminderen en zoveel mogelijk risico-arme evenementen van categorie A naar een meldingsplicht te verplaatsen.

Op 23 september 2022 heeft de gemeente Deventer een aanvraag ingediend voor versnellingsgelden ten behoeve van de woningbouw. De aanvragen hebben betrekking op infrastructurele en mobiliteitsmaatregelen in de gebieden Keizerslanden en Centrumschil. Totaal een investering met cofinanciering van €60 miljoen. Onze ambitie en het woonachtig zijn van meer mensen in de centrumschil en Keizerslanden vragen ook om investeringen in de mobiliteit en bereikbaarheid. Daarbij zullen we moeten anticiperen op een verschuiving van automobiliteit naar andere duurzamere vervoersstromen. Bij de begroting 2023 hebben wij de kanttekening geplaatst dat Investeringen in infrastructurele maatregelen in beginsel geactiveerd moeten worden. De kapitaallasten zullen structureel in de begroting verwerkt moeten worden wanneer men toekomstig ook wil vervangen. Een fonds met eenmalige middelen kan dus niet zonder meer aangewend worden. De eenmalige middelen zijn wel beschikbaar als er in de investering sprake is van een desinvestering (bijvoorbeeld als direct afboeken binnen de verslaggevingsregels mogelijk is) of als in de toekomst geen vervanging nodig is of voorzien is of als in de toekomst de vervanging al gedekt is in een exploitatieopzet. Door vaststelling van de nota Areaalacress 2023-726 wordt hier rekening meegehouden.

2. Nota Kapitaalgoederen

In de Nota Kapitaalgoederen (NKG) is gekeken naar de kosten van onderhoud en vervanging van onderdelen van de openbare ruimte. Hieruit blijkt dat er een flink gat zit tussen de opgave en de beschikbare financiële middelen. Het huidige budget is niet toereikend om de openbare ruimte blijvend op niveau te onderhouden. Er zijn meer middelen nodig om kapitaalvernietiging te voorkomen en de openbare ruimte veilig te houden en ruimte te kunnen blijven bieden aan buurtgerichte ontwikkelingen. In de Nota Kapitaalgoederen is, om niet direct een te forse claim te doen in de gemeentebegroting, een ingroeiscenario opgenomen om op de langere termijn toe te groeien naar een situatie waarbij de financiën, de opgave en de organisatie op elkaar zijn afgestemd. Het gaat om een scenario met meerjarig financiële impact. Een gematigd ingroeiscenario is opgenomen in de Voorjaarsnota 2023 (4x €125.000 vanaf 2024-2027) en bij de voorjaarsnota 2024 €868.000 (2027) en €905.000 (2028). Bij de NKG is geen sprake van ambitieniveau; als een kapitaalgoed geheel op is dan moet het vervangen worden en als er groot onderhoud nodig is dan dient dat z.s.m. plaats te vinden.

De risico’s zijn al diverse malen opgeschreven en beschreven en die komen neer op het niet meer volledig heel en veilig zijn van onderdelen zoals wegen viaducten, bruggen, bomen, verlichting etc. waardoor er financieel, economische en maatschappelijk onaanvaardbare risico’s (kunnen) ontstaan in onze openbare ruimte. De genoemde onderdelen zijn in beginsel zodanig geconstrueerd en gedimensioneerd dat deze technisch een bepaalde levensduur hebben en daarna kan de constructie en de functionaliteit niet meer gegarandeerd worden en dienen deze vervangen te worden. Door middel van (groot) onderhoud proberen we deze levensduur zolang als redelijkerwijs mogelijk is op te rekken en daarna is vervanging ook echt onvermijdelijk.
Het meest gevoelig en kwetsbaar zijn we hiermee bij straten, wegen, pleinen, viaducten, bruggen e.d.in iets mindere mate speelt dit ook bij bomen, speeltoestellen en openbare verlichting. Riolering en waterhuishouding houden we hier even buiten omdat deze via de rioolheffing gefinancierd worden maar technisch gezien zijn dit ook heel kwetsbare assets in onze openbare ruimte.(denk aan veiligheid en gezondheid).
Als we gaan kijken naar fasering van de invoering van de financiering van de NKG dan gaan wij als eerste de hoofdinfrastructuur (wegen), de civieltechnische kunstwerken, vervolgens de laanbomen en speeltoestellen en daarna al de andere assets geleidelijk aan in voeren in de vervangingssystematiek van de gemeentebegroting. We willen een erratum aan de NKG toevoegen waarin we aangeven hoe we gefaseerd ons financieel systeem (de gemeentebegroting) kunnen gaan vullen op basis van hoogste prioriteit (infra) en daarbij  in ieder geval al vervangingsbudget op te gaan nemen in de programmabegroting. Dit begint in 2025 en loopt zo door in de komende jaren naar 2035.

3. Vastgoed

De grootste opgave voor de verduurzaming van het gemeentelijke vastgoed ligt in de periode 2023 tot en met 2030. Om de doelstelling van 55% CO reductie in 2030 te realiseren is een investering van bruto €69,5 miljoen bruto nodig. Dat is netto €48,7 miljoen, omdat een deel van de investering gedekt kan worden uit het budget planmatig onderhoud en deels uit de energiebesparing door afspraken te maken met huurders. Ongeveer 70% van de bruto investering is dus onrendabel. In de portefeuillestrategie is aangegeven volgens welke financiële spelregels wij de verduurzaming willen realiseren. De feitelijke dekking voor de financiële consequenties gebeurt via afzonderlijke besluiten, zoals bijvoorbeeld de voorjaarsnota en de reguliere P&C cyclus. Van het onrendabele deel is een deel reeds gedekt; in de begroting 2024 is 6 miljoen eenmalig en €370.000 structureel beschikbaar. De resterende benodigde dekking bedraagt daarmee €36,8 miljoen; dat is structureel 2,55 miljoen. Per jaar is een investering van oplopend naar ruim €6 miljoen netto nodig, dat leidt tot een structurele kapitaallast van €2,55 miljoen in 2031. In het investeringsprogramma zijn de investeringen en de dekkingsbehoefte in meerjarig perspectief weergegeven. In het investeringsprogramma is een jaarlijks gemiddelde aangehouden. Aandachtspunt is het investeringsritme; wanneer het een logisch moment blijkt een groot pand al in de eerste jaren (bijvoorbeeld 2025) te verduurzamen, zal de investeringsbehoefte en dus de noodzakelijke financiële middelen naar voren schuiven. En vice versa. Dergelijke bijstellingen maken onderdeel uit van de portefeuillestrategie.

4. Renovatie de Scheg

Afgelopen voorjaar 2024 is door de raad de toekomstvisie voor de Scheg vastgesteld. Tegelijk met de visie zijn verschillende scenario's gepresenteerd. Door de raad is op basis van maatschappelijke waarde, duurzaamheid, samenhang en aantrekkelijkheid, investeringen en exploitatie gekozen het plan uit te werken overeenkomstig de + Variant. De kern van dit scenario is dat alle functies behouden blijven, worden gerenoveerd en verduurzaamd.
Het college stelt in deze begroting voor om het project te scharen onder nieuw beleid en hier middelen voor te reserveren.

5. Huisvesting onderwijs

Met het Integraal huisvestingsplan (IHP) 2024-2040 hebben we voor de stad een stevige ambitie op het gebied van onze schoolgebouwen vastgelegd. In de komende 16 jaar streven we naar het slim, samen verduurzamen en toekomstbestendig maken van onze gebouwenvoorraad. Slim en samen betekent ook anders organiseren en financiën bundelen. Niet meer denken vanuit eigen verantwoordelijkheden, maar vanuit de wens om voor kinderen het verschil te maken en weloverwogen de volledige levensduur van een gebouw leidend te laten zijn in keuzes. We focussen ons op actielijnen die zijn vastgesteld in het IHP. Huisvestingsprojecten in de Centrum(schil), Keizerslanden, rondom Arkelstein/VSO de Linde en de Internationale Schakelklas krijgen prioriteit.
Niet alleen het IHP, maar ook ons klimaatbeleid, focust op een gezond binnenklimaat voor onze scholen. Ook de circulaire doelstellingen maken dat we niet langer kunnen bouwen conform Bouwbesluit. We willen een voorbeeld zijn voor onze leerlingen. We bouwen volgens het Kwaliteitskader Ruimte-OK en zoeken met elkaar naar verdere optimalisatie. We maken het gebouw meteen klaar voor de gestelde duurzaamheidsdoelstellingen. Daarnaast is het kader bij nieuwbouw en renovatie ENG zoals besloten door de raad bij de portefeuillestrategie verduurzaming Vastgoed (2023-441).

Projecten vragen soms meer dan wettelijk noodzakelijk. Denk bijvoorbeeld aan uitgebreidere inrichting van de buitenruimte (Sancta Maria, Lettele), meteen 2 scholen realiseren in plaats van gefaseerd bouwen of ruimte voor maatschappelijke partners (Zwaluwenburg). Binnen de budgetten wordt rekening gehouden met een integrale kijk op het project en de omgeving, en een visie naar de toekomst toe. We maken keuzes voor minimaal de komende 40 jaar. Een ‘smallere’ blik levert op projectniveau kleine besparingen op.
Het gebouwenbestand is verouderd, de nood voor verduurzaming is hoog. We leggen onszelf een hoog tempo op. Temporiseren leidt tot het verminderen van de structurele lasten.

In de kaderbrief 2024 is vanaf 2026 al rekening gehouden met een jaarlijks bedrag van €1,5 miljoen dat extra benodigd is voor onderwijshuisvesting. Daarnaast is er voor de verduurzaming van onderwijsgebouwen een jaarlijks bedrag van €35.000 gereserveerd in de begroting. Capaciteit begint in sommige wijken onder andere door woningbouw te knellen Binnen de strategische investeringsagenda reserveren we middelen voor de onderwijshuisvesting die aan de groei van Deventer gerelateerd is. Daarnaast zijn op basis van de hierboven geschetste uitgangspunten voor de komende vier jaar de volgende bedragen in de Voorjaarsnota 2024 gereserveerd:

 
In de incidentele bedragen zitten naast extra formatie de afboekingen van de resterende boekwaarden van de huidige gebouwen en bedragen voor de actielijnen uit het IHP. De extra benodigde structurele middelen zullen op basis van de huidige inzichten richting 2030 groeien naar €1,5 miljoen.
De benodigde middelen zullen beïnvloed worden door onder andere verdergaande planvorming, het standaardiseren van processen en bouw, huurinkomsten, vrijval van kapitaalslasten, verandering van de OZB en verzekeringen voor de panden, nieuwe wet- en regelgeving.

6. Jeugd volume- en prijsstijging

We hebben in de voorjaarsnota 2024 structureel ingezet op preventie, door het project van wieg naar werk te continueren. In de 1e kwartaalrapportage 2024 hebben wij de indexatiepercentages van de RSJ gehanteerd. Aangezien de Cao's in 2023 sterker zijn gestegen dan de OVA (Overheidsbijdrage in de Arbeidskostenontwikkeling), het indexpercentage waar in de begroting van de gemeente voor de zorgkosten meer wordt gerekend, ontstaat er een prijsverschil. Dit heeft geleid tot hogere extra lasten voor de gemeentelijke begroting. Wanneer de indexering van het Rijk achterblijft en de algemene middelen dit niet kunnen blijven opvangen, kan dit betekenen dat prestaties moeten worden aangepast of dat andere controversiële maatregelen nodig zijn, zoals het instellen van budgetplafonds, wachtlijsten. De VNG adviseert ook dat wij geen bezuinigingen door moeten voeren op andere beleidsterreinen vanwege de groei van de kosten voor de jeugdzorg. Dit omdat in de hervormingsagenda Jeugd de afspraak is gemaakt dat een deskundigencommissie een zwaarwegend advies geeft over hoe om te gaan met een kostenontwikkeling die afwijkt van het overeengekomen meerjarige financieel kader. Deze voorstellen worden (uiterlijk) in het voorjaar van 2025 verwacht.

Gemeente Deventer ontvangt de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Deze uitkering is voor een deel gekoppeld aan de uitgaven van het Rijk. De verdeling van het geld over de gemeenten vindt plaats op basis van verdeelmaatstaven.

Lokale heffingen

Hier wordt een beeld gegeven van de lokale heffingen waarbij er geen relatie ligt tussen de kosten en de opbrengsten. Dit impliceert tevens dat de heffingen op het gebied van parkeren (gedeeltelijk), afvalstoffen- en rioolopbrengsten geen algemeen dekkingsmiddel zijn, maar expliciet worden aangewend voor uitgaven op betreffende terreinen. In de paragraaf lokale lasten wordt aandacht besteed aan o.a. lokale lastendruk, kwijtscheldingsbeleid e.d.

Saldo financieringsfunctie

Het saldo van de financieringsfunctie is een begrip uit het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Dit begrip kan worden gedefinieerd als het saldo van:

• de betaalde rente (last) over de aangegane langlopende leningen en over de aangetrokken middelen in rekening courant, en
• de ontvangen rente (bate) over de uitzettingen. Onder uitzettingen kunnen worden verstaan deposito’s, verstrekte langlopende leningen en beleggingen.

Dividend

De opbrengst uit deelnemingen betreft o.a. de dividenduitkering van de Bank Nederlandse gemeenten.

Calculatieverschillen kostenplaatsen

In een aantal kostenplaatsen wordt in de begroting een voorcalculatorisch tarief gehanteerd. De werkelijke kosten en opbrengsten kunnen hiervan afwijken. Dit komt tot uitdrukking in het calculatieverschil. Daarnaast bevat deze post nog budgetten die niet zijn toe te rekenen aan één taakveld.

Overige algemene dekkingsmiddelen

De post ‘overige algemene dekkingsmiddelen’ bestaat met name uit de bespaarde rente op de reserve afkopen erfpacht en kosten voormalig personeel.

Uitvoeringskosten lokale heffingen

Uitvoeringskosten lokale heffingen zijn de kosten voor het heffen en invorderen van de belastingen en heffingen. Dit zijn onder andere kosten van het gegevensbeheer, alle correspondentie en andere administratieve handelingen.

Gereserveerde budgetten:

Onvoorzien

Dit betreft de algemene raming voor onvoorzien. De bestedingen die ten laste van onvoorzien komen worden verantwoord op de programma’s waarop deze betrekking hebben. Dit betreft diverse lasten en baten die niet direct aan programma’s kunnen worden toegerekend.

Stelposten

Dit betreft diverse lasten en baten die niet direct aan programma’s worden toegerekend.